Alt
 
 
í tíni kurv
Samlað ordra upphædd
Vís innkeypskurv
(
vørur)
Vørunr. Vørunavn Eind Mynd Goymsla Prísur v/MVG
Nú kanst tú uppfríska gólvið skjótt og lætt.
Trip Trap røktin til lakk, laminat og vinyl gólvini er sera einføld at brúka. So einfalt er tað : Reinsa gólvið væl við træreins, so at gamlar sápurestir og feitt ikki er á gólvinum. Hav eina spann við reinum vatni og eina spann við Trip Trap lakk/laminat røkt. Vind tvøguna/gólvlappan væl í gólvrøktini, og gev so øllum gólvinum eina viðgerð. Blívur tvøgan/lappin skitin, skola so væl í re...
Nú kanst tú uppfríska gólvið skjótt og lætt.

Trip Trap røktin til lakk, laminat og vinyl gólvini er sera einføld at brúka.

So einfalt er tað :

  1. Reinsa gólvið væl við træreins, so at gamlar sápurestir og feitt ikki er á gólvinum.
  2. Hav eina spann við reinum vatni og eina spann við Trip Trap lakk/laminat røkt.
  3. Vind tvøguna/gólvlappan væl í gólvrøktini, og gev so øllum gólvinum eina viðgerð.
  4. Blívur tvøgan/lappin skitin, skola so væl í reina vatninum. Er gólvrøktin byrja at torna, so skal tú ikki smyrja meir á tað øki.
  5. Gólvið er klárt at taka í nýtslu aftur eftir 30 min.

So hvat bíðar tú eftir ?? 

Kom í Bygma Balslev og vit ráðgeva tær fegin hvussu tú viðlíkaheldur TÍTT gólv á besta hátt.

_____________________________________________________________________




 

Soleiðis reinsar tú plastvindeygu
Plastvindeygu verða sum frá líður matt og grá á at líta. Men tað ber til at reinsa plaskarmarnar. Eru tey ikki so øgiliga slitin ella skitin, er nóg mikið at vaska við grundreinsi og so skola við vatni. Eru tey verri farin, ber til at fáa tey hvít og pen aftur við at brúka lakk-reinsievnini Slipol ella Slipoline.  Slipol er eitt sindur sterkari enn Slipoline, so eru vindeyguni ikki blivin so g...
Soleiðis reinsar tú plastvindeygu

Plastvindeygu verða sum frá líður matt og grá á at líta. Men tað ber til at reinsa plaskarmarnar. Eru tey ikki so øgiliga slitin ella skitin, er nóg mikið at vaska við grundreinsi og so skola við vatni. Eru tey verri farin, ber til at fáa tey hvít og pen aftur við at brúka lakk-reinsievnini Slipol ella Slipoline. 

Slipol er eitt sindur sterkari enn Slipoline, so eru vindeyguni ikki blivin so grá ella svørt, er nóg mikið við slipoline. Vindeygu, sum eru sera skitin, kunnu viðgerðast við Wienerkalk.

Fyri at verja tey í framtíðini, er tað hent at smyrja plasti við bilvoksi – antin beinanveg, tey eru sett í, ella aftaná at tey eru reinsað.

Slepp undan grannaklandri
Eitt gott grannalag er týdningarmikið, um tú skal trívast. Húsini standa sum oftast lutfalsliga tætt í Føroyum, og tey, sum búgva í íbúðum, búgva oman á hvør øðrum, so har er tað eisini av týdningi, at fólk eru væl. Nógv eru ráðini, tá tað snýr seg um at hava eitt gott samband við grannan og sleppa undan samanbrestum, tá okkurt er galið. Vit hava savnað nøkur her. Sig frá Nógv fólk koma onga...
Slepp undan grannaklandri

Eitt gott grannalag er týdningarmikið, um tú skal trívast. Húsini standa sum oftast lutfalsliga tætt í Føroyum, og tey, sum búgva í íbúðum, búgva oman á hvør øðrum, so har er tað eisini av týdningi, at fólk eru væl.

Nógv eru ráðini, tá tað snýr seg um at hava eitt gott samband við grannan og sleppa undan samanbrestum, tá okkurt er galið.

Vit hava savnað nøkur her.

Sig frá 
Nógv fólk koma ongantíð so lagt sum at siga grannanum, hvat tað er tey ganga og ilskast inn á. Heldur enn at siga tað við sjálvan grannan, verður tað nevnt fyri onkrum øðrum í grannalagnum, vinfólki ella familju. Men tosa við grannan um tað, tú ivast í ella ilskast inn á. Kanska hevur grannin eina aðra fatan, og veit als ikki, at hann ger eitthvørt, sum tú ikki heldur er so gott.

Tá tit hava tosað um tað, er ikki óvist, at grannin lurtar og broytist. Og minst til at tosa í einum høviskum tóna. Royn at ímynda tær, hvussu tú hevði havt tað, um grannin kom til tín og greiddi frá, hvat tað var hann hevði at fílast á.

Um tað er okkurt, tú heldur er galið við grannanum, so er heilt vist ein orsøk til, at grannin ger, sum hann ger. Ver tí áhugað/ur í, hví so er. Spyr grannan, so fært tú eina frágreiðing, og sum oftast eina, tú antin kann góðtaka, ella eina, sum ger at tit kunnu koma fram til eina loysn.

Tú mást eisini umhugsa, um tað yvirhøvur kann loysa seg at fara í holt við at tosa um tað, sum tú ilskast inn á. Er tað ein lítil spurningur, sum tú í veruleikanum gott kann liva við, so lat fara. 

Tú mást eisini hava í huga, at tað kanska ikki bara er grannin, sum er trupulleikin. Er ein træta í grannalagnum, so kann tað jú vera, at tú eisini eigur tína skyld. Hugsa um tað.

Er trætan blivin for stór, finn so onkran meklara. Tað kann vera ein annar í grannalagnum, sum tit bæði kenna væl.

Soleiðis kanst tú eisini brúka dustrulluna
Tey flestu brúka eina dustrullu, um okkurt plagg niplar, men tað eru eisini nógvir aðrir møguleikar at brúka hana. Her eru nakrir nýtslumøguleikar, sum tú kanska ikki hevur hugsað um: Reinsa dust av lampum Reinsa persiennur Taka eftir inni í bilinum (til dømis hundahár) Taka tey minstu glaspettini upp, um eitt glas er farið í knús Reinsa botnin í eini handtasku Taka grann og glimmur upp...
Soleiðis kanst tú eisini brúka dustrulluna

Tey flestu brúka eina dustrullu, um okkurt plagg niplar, men tað eru eisini nógvir aðrir møguleikar at brúka hana. Her eru nakrir nýtslumøguleikar, sum tú kanska ikki hevur hugsað um:

  • Reinsa dust av lampum
  • Reinsa persiennur
  • Taka eftir inni í bilinum (til dømis hundahár)
  • Taka tey minstu glaspettini upp, um eitt glas er farið í knús
  • Reinsa botnin í eini handtasku
  • Taka grann og glimmur upp av gólvinum á jólum 
Málinga rák
Blandaðir litir eru móti fyri tíðina Eins og við øðrum, so er eisini móti við í leikinum, tá vit tosa um málingalitir. Rákini skifta tó ikki so ógvusligt, so vit varnast nærum ikki, at teir litir, sum eru vælumtóktir í dag, kanska eru teir somu, sum vit hildu vera eitt sindur løgnar fyri 10 árum síðani. Dyrup, sum kann keypast í Byggibúðini hjá okkum, hevur gjørt ein snotiligan faldara, sum t...
Málinga rák

Blandaðir litir eru móti fyri tíðina

Eins og við øðrum, so er eisini móti við í leikinum, tá vit tosa um málingalitir. Rákini skifta tó ikki so ógvusligt, so vit varnast nærum ikki, at teir litir, sum eru vælumtóktir í dag, kanska eru teir somu, sum vit hildu vera eitt sindur løgnar fyri 10 árum síðani.

Dyrup, sum kann keypast í Byggibúðini hjá okkum, hevur gjørt ein snotiligan faldara, sum tú kanst lesa, um tú trýstir á leinkið niðanfyri. Í honum verður greitt eitt sindur frá teimum málingalitum og -rákum, sum eru vælumtókt fyri tíðina.

Samanumtikið kann sigast, at heitir og bleytir litir eru væl umtóktir, eins og nógv velja at mála við ymsum rípum ella blandaðum uppsetingum.

Lesið faldaran her: http://viewer.zmags.com/publication/8165df2e#/8165df2e/2

Minst til at lufta væl út
Flestu hús og íbúðir í Føroyum eru eftirhondini somikið væl bjálvað, at neyðugt er at hugsa væl um útlufting. Fyrr var tað soleiðis, at ein ávísur gjóstur var, tí húsini ikki vóru so tøtt, men soleiðis er sjáldan longur. Nógv hús og íbúðir hava sjálvvirkandi útluftingarskipanir ella sonevnd ”klima-anlegg”, og virka hesar skipanir, sum tær eiga, er ikki neyðugt at hugsa so nógv um útlufting. Me...
Minst til at lufta væl út

Flestu hús og íbúðir í Føroyum eru eftirhondini somikið væl bjálvað, at neyðugt er at hugsa væl um útlufting. Fyrr var tað soleiðis, at ein ávísur gjóstur var, tí húsini ikki vóru so tøtt, men soleiðis er sjáldan longur.


Nógv hús og íbúðir hava sjálvvirkandi útluftingarskipanir ella sonevnd ”klima-anlegg”, og virka hesar skipanir, sum tær eiga, er ikki neyðugt at hugsa so nógv um útlufting. Men tey hús og íbúðir, sum ikki hava slík, mugu luftast væl út. Hugsa vit til dømis um, at eitt fólk letur frá sær umleið 3 litrar av vætu um samdøgrið, og eru nógv fólk í húsi, so má hendan vætan sleppa út úr húsinum, so hon ikki setur seg í eitt nú tapet ella træ.

Ráðini frá teimum serkønu er, at eitt hús ella ein íbúð eigur at verða luftað út í minsta lagi tvær ferðir um dagin. Hvør útlufting skal vera ímillum 5 og 10 min. Syrg fyri, at tað er ein ávísur gjøgnumtrekkur.

Mælt verður eisini til at lata hurðina aftur inn til baðirúmið, tá tú ert í bað ella brúsu, og tendra ventilatiónina. Er eingin ventilatión, verður snøgt sagt mælt til at tú fært tær eina slíka sum skjótast.

Slevja (fugt) hevur lættari við at seta seg í rúm, sum eru køld. Vanligt er, at sovikømur eru eitt sindur kaldari enn hini rúmini, og tá kunnu hesi rúm draga slevjuna til sín. Mælt verður tí til, at seta hitan upp í sovikømrunum í dagtíminum. Tað ber til at sova við eitt nú 18 stigum, men eru 21 stig í restini av húsinum, eigur hitin í sovikamarinum at verða settur upp á 21 stig, tá fólk ikki sova har.

Og minst altíð til at brúka roykkápuna (emhettuna), tá tú gert mat. Mælt verður enntá til, at tú tendrar hana 5 minuttir áðrenn tú byrjar at gera mat, so hon kann skapa eitt ávíst undirtrýst.

Og so verður eisini mint á, at tað ongantíð er gott at turka klæðir inni á stativi. Set tað útum, um tú ikki hevur eitt snóratræ, tú kann brúka.

Nógv at spara við LED-perum - Hvussu nógv?
LED-perur hava verið á marknaðinum í nøkur ár, men tað er ikki fyrr enn nú, at tær eru vorðnar gerandiskostur. Hetta er bæði tí, at perurnar nú eru vorðnar betri í góðsku og tí at tær ikki eru so kostnaðarmiklar at keypa, sum tær vóru í fyrstani. Tað eru nógvir pengar at spara við at brúka LED-perur, men tað krevur so, at eitt sindur av eyka peningi verður brúktur, tá perurnar, sum framvegis e...
Nógv at spara við LED-perum - Hvussu nógv?

LED-perur hava verið á marknaðinum í nøkur ár, men tað er ikki fyrr enn nú, at tær eru vorðnar gerandiskostur. Hetta er bæði tí, at perurnar nú eru vorðnar betri í góðsku og tí at tær ikki eru so kostnaðarmiklar at keypa, sum tær vóru í fyrstani.

Tað eru nógvir pengar at spara við at brúka LED-perur, men tað krevur so, at eitt sindur av eyka peningi verður brúktur, tá perurnar, sum framvegis eru dýrari enn bæði halogen-perur og serliga dýrari enn vanligar perur við gløðitráði, verða keyptar.

Taka vit sum dømi 5 halogen-perur á 35 watt, sum eru tendraðar í miðal fýra tímar um dagin, og samanbera við fimm LED-perur á 5 watt (5 watt LED gevur á leið somu ljósstyrki, sum 35 watt halogen), so sær roknistykkið soleiðis út:

  • 5 stk. halogen-perur, 35 watt, 4 tímar um dagin: 1460 tímar árliga. Nýtslan er tá 256 kilowatt-tímar. Prísurin hjá SEV er kr. 1,89 fyri kilowatt-tíman, so hetta gevur 484 krónur árliga.

  • 5 stk. LED-perur, 5 watt, 4 tímar um dagin: 1460 tímar árliga. Nýtslan er tá 37 kilowatt-tímar. Prísurin hjá SEV er sum sagt kr. 1,89 fyri kilowatt-tíman, so hetta gevur 78 krónur árliga.

Ein góð halogen-pera heldur í eini trý ár, meðan ein góð LED-pera kann halda í 14 ár. LED-perur eru fýra til fimm ferðir dýrari enn halogen-perur, men munurin er minkandi.

Kaffigrugg skal ikki í vaskið
Hvat gert tú við kaffigruggið, tá tú hevur gjørt kaffi? Nú stempulkannir eru vorðnar væl umtóktar, eru tað nógv, sum stoyta gruggið í vaskið. Men er hetta eitt gott hugskot? Reinsar kaffigrugg rørini?Svarið er nei. Tað er ikki gott at stoyta kaffigrugg í vaskið. Gruggið kann leggja seg á annað tilfar – feitt og líknandi - inni í rørunum, og á tann hátt økja um vandan fyri at tey typpast. Tað e...
Kaffigrugg skal ikki í vaskið

Hvat gert tú við kaffigruggið, tá tú hevur gjørt kaffi? Nú stempulkannir eru vorðnar væl umtóktar, eru tað nógv, sum stoyta gruggið í vaskið. Men er hetta eitt gott hugskot? Reinsar kaffigrugg rørini?

Svarið er nei. Tað er ikki gott at stoyta kaffigrugg í vaskið. Gruggið kann leggja seg á annað tilfar – feitt og líknandi - inni í rørunum, og á tann hátt økja um vandan fyri at tey typpast.


Tað er harafturímóti eitt gott hugskot at stoyta tað kókaða vatnið, sum er eftir í ketlinum, tá tú hevur gjørt kaffi ella te, í vaskið. Av og á kanst tú lata eitt sindur av uppvaskisápu í vaskið eisini, og á tann hátt loysa upp fyri møguligum feitti, sum er storknað inni í rørunum. 


Ein fullur ketil av kókaðum vatni í vaskið um mánaðin saman við eitt sindur av uppvaskisápu er eitt gott hugskot fyri at fyribygja, at proppur kemur í.


Kaffigrugg er annars gott at brúka, um tú vilt hava hendurnar reinar. Gníggja eitt sindur av gruggi inn í hendurnar, tá tú t.d. hevur fingist við okkurt, sum luftar illa, skola við køldum vatni, so er lukturin burtur. Tú kann eisini stoyta kaffigrugg rundanum trøini ella runnarnar í garðinum, um tú hevur trupulleikar av kettum, sum lata av sær við trøini.


(Kelda: Bolius)

 

Kanna takrennurnar nú!
Kanna takrennurnar núTað er best at kanna og reinsa takrennurnar um heystið, áðrenn tað verður ov nógv avfall. Er ein takrenna tipt, rennur vatn niðureftur húsunum, og tú kanst fáa fuktskaða í træklædningin, ella vatn kann treingja inn gjøgnum múrin, um húsini eru stoypt og óklødd.Í Føroyum hava vit ikki so nógvar trupulleikar av bløðum, sum tippa takrennurnar, men rennurnar kunnu eisini typpas...
Kanna takrennurnar nú!

Kanna takrennurnar nú
Tað er best at kanna og reinsa takrennurnar um heystið, áðrenn tað verður ov nógv avfall. Er ein takrenna tipt, rennur vatn niðureftur húsunum, og tú kanst fáa fuktskaða í træklædningin, ella vatn kann treingja inn gjøgnum múrin, um húsini eru stoypt og óklødd.

Í Føroyum hava vit ikki so nógvar trupulleikar av bløðum, sum tippa takrennurnar, men rennurnar kunnu eisini typpast av øðrum.

Tá tær eru reinsaðar (við vatni og einari grovari bust, um neyðugt), skalt tú kanna um tær eru tættar. Hevur tú takrennur úr metali kunnu tær tærast og gerast ótættar í samankomingum. Smærri hol verða umvæld við einari serligari tettimáling til metal-takrennur. Er skaðin størri, kann verða neyðugt at umvæla við asfalt-tape.

Plastrennur sum leka, kunnu eisini umvælast við tape, men tað besta er at kappa, og so seta eitt nýtt stykki inn ímillum við samli-muffum.

Takrennur, sum verða væl viðfarnar, halda í fleiri ár longri enn rennur, sum sleppa at ”liva sítt egna lív”.

Brandfellur
Tað henda tíverri nógvir eldskaðar í húsum hvørt ár, men eitt sindur av umhugsni kann bøta væl um talið á skaðum. Her eru nakrir av stóru syndarunum, sum tó ikki eru settir up eftir títtleika, men verða nevndir í tilvildarligari røð. Tá fólk koma heim úr einari veitslu ella úr býnum, er tað ikki óvanligt at tey vilja hava okkurt at eta, áðrenn tey leggja seg. Men summi teirra sovna frá eini kók...
Brandfellur

Tað henda tíverri nógvir eldskaðar í húsum hvørt ár, men eitt sindur av umhugsni kann bøta væl um talið á skaðum. Her eru nakrir av stóru syndarunum, sum tó ikki eru settir up eftir títtleika, men verða nevndir í tilvildarligari røð.

Tá fólk koma heim úr einari veitslu ella úr býnum, er tað ikki óvanligt at tey vilja hava okkurt at eta, áðrenn tey leggja seg. Men summi teirra sovna frá eini kókandi grýtu, og hon kann seta eld í øll húsini, sigur Ib Bertelsen, brandinspektørur við heimasíðuna Bolius.

Higani kunnu vit kanska koma við teimum ráðum, at fólk í omanfyrinevndari støðu, skulu fáa sær eina beyðflís, heldur enn annað, sum skal kókast ella steikjast.

Fólk og alkohol eru eisini atvold til aðrar eldskaðar, nevniliga har sigarettir eru uppi í leikinum. Tað hendir meira enn so, at fólk sovna við sigarett í hond, og júst hesir eldar kunnu hava sera ávarsligar skaðar, tí eldurin kyknar undir liðini á sovandi fólki. Fólk, sum ikki eru ávirkað, skulu sjálvsagt heldur ikki royka í seingini.

Tað hendir eisini, at fólk fara frá eini tendraðari sigarett, sum liggur í øskubikarinum, men hon kann eisini seta eld, um hon til dømis koppar av kantinum á bikarinum.

Um jóltíðir eru nógvir eldskaðar. Teir standast einamest av, av fólk eru óansin í sambandi við livandi ljós og jólapynt. Vandamiklast eru knasandi turrar jóladekoratiónir úr granni. So ansið eftir livandi ljósum. Farið ongantíð frá teimum, og latið ikki børn vera einsamøll við livandi ljósum.

El-leidningar millum skins og hold kunnu vera vandamiklir. Teir kunnu vera gamlir og treingja til at skiftast út, men teir kunnu eisini hava fingið skaða av at mýs ella rottur hava gnaða.

Hevur tú gamlar leidningar, ella illgruna um, at onkur hevur verið og gnaða, eigur tú at fáa ein el- innleggjara at hyggja upp á leidningarnar.

Ib Bertelsen sigur, at fólk ið framvegis hava eitt gamalt sjónvarp við myndarøri, skulu taka skikkið úr vegginum, tá tey ikki brúka sjónvarpið. Tað er ikki nóg mikið bara sløkkja a vegginum, tí tá er vandi fyri at fólk tendra eina skeiva kontakt, og so er streymur aftur á. Tí eiga fólk at taka stikkið úr til sjónvarpið og onnur tól, breyðristara og líknandi.

Brotnar kontaktir eru vandamiklar, og eiga at verða skiftar, eins og eymhettur skulu reinsast javnan. Tú skalt heldur ikki stíga á leidningar, sum liggja á gólvinum, ella lata børn súkkla ella renna við rennihjóli á leidningunum.

Kelda: Bolius

Gamla tapetið flýgur av
Hvør kennir ikki tað at skula taka gamalt tapet av vegginum. Tað tekur rúma tíð, um mann ikki hevur røttu amboðini. Ein bita fyri og annan eftir, og skjótt eru nógvir tímar brúktir. Men tað ber til at taka tapet av rættiliga ómakaleyst. Við Paper Tiger amboðnum, sum tú kann keypa hjá Bygma Balslev, sparir tú nógva tíð. Lítla honddrivna maskinan sker varliga inn í tapetið og loysir rivnu tapets...
Gamla tapetið flýgur av

Hvør kennir ikki tað at skula taka gamalt tapet av vegginum. Tað tekur rúma tíð, um mann ikki hevur røttu amboðini. Ein bita fyri og annan eftir, og skjótt eru nógvir tímar brúktir.

Men tað ber til at taka tapet av rættiliga ómakaleyst. Við Paper Tiger amboðnum, sum tú kann keypa hjá Bygma Balslev, sparir tú nógva tíð. Lítla honddrivna maskinan sker varliga inn í tapetið og loysir rivnu tapetstumparnar frá vegginum.

Tá eitt øki er ”perfererað” á hendan hátt, skal tapetloysari spyrjast á, og tá sleppur loysarin heilt inn undir og virkar sera væl.

Tá tað hevur staðið í blot eina løtu, er bert at skava tapetið av við einum spartli ella serliga tapetskavaranum, sum tú eisini kann keypa hjá okkum.

Góðan arbeiðshug.

Tá rúturin er brostin
Sum oftast er einki at ivast í, tá ein termorútur er brostin, men lekin kann eisini vera so lítil, at tú ivast. Døggið kemur og fer, og tú ert ikki vís/ur í, um tað er uttaná rútinum ella millum glaspláturnar. Hvat skalt tú so gera? Fyri tað fyrsta, so skal rúturin vaskast væl og virðiliga bæði innan og uttan. Síðani skalt tú hyggja væl eftir øllum rútinum í dagsljósi. Ein brostin rútur nýtist...
Tá rúturin er brostin

Sum oftast er einki at ivast í, tá ein termorútur er brostin, men lekin kann eisini vera so lítil, at tú ivast. Døggið kemur og fer, og tú ert ikki vís/ur í, um tað er uttaná rútinum ella millum glaspláturnar. Hvat skalt tú so gera?

Fyri tað fyrsta, so skal rúturin vaskast væl og virðiliga bæði innan og uttan. Síðani skalt tú hyggja væl eftir øllum rútinum í dagsljósi. Ein brostin rútur nýtist ikki at missa alt sítt bjálvingarvirði, men hann sær ikki so penur út við døggi innan. Tá sólin skínur á rútin, kann døggið tó hvørva. Men tað ber til at fáa tað framaftur, um tú sprænir kulda-spray (tað sum ítróttarfólk brúka til viðgerð fyri eitt nú trælær) á vindeygað innan, har tú hevur varðhugan av, at døgg plagar at savnast.

Tá tað so er staðfest, at rúturin er brostin, skal hann skiftast. Og nú tú ert í gongd, keyp so tann rútin við besta bjálvingarvirðinum, sum tú finnur á marknaðinum, sjálvt um hann ikki er sama tilfar sum hinir rútarnir í húsinum – munurin sæst ikki.

Ein rútur brestir ikki av sínum eintingum. Har er okkurt galið, og tað er eins týdningarmikið at bøta skaða-orsøkina, sum sjálvan skaðan. Ofta er tað rot við botnlistan, sum ger at luft sleppur ímillum inn í rútin. Er botnlistin úr træi, er tað eitt hugskot at velja okkurt annað tilfar, tá tú skiftir hann – t.d. plast ella aluminium.

5000 sløg av hvítum
Tað finnast ikki færri enn eini 5000 ymisk sløg av hvítum. So spurningurin er, hvønn hvítan lit tú skalt velja, tá tú skalt brúka hvítt? Her eru nakrir vælumtóktir hvítir litir og lit-kodur teirra. S0300N er kanska ein tann best umtókti hvíti liturin. Í mun til kritahvítt, so er hesin litur ikki so harður og bláhvítur sum kritahvítt. Eggjaskal. Væl dámdur hvítur litur við eitt sindur av gulum...
5000 sløg av hvítum

Tað finnast ikki færri enn eini 5000 ymisk sløg av hvítum. So spurningurin er, hvønn hvítan lit tú skalt velja, tá tú skalt brúka hvítt? Her eru nakrir vælumtóktir hvítir litir og lit-kodur teirra.

S0300N er kanska ein tann best umtókti hvíti liturin. Í mun til kritahvítt, so er hesin litur ikki so harður og bláhvítur sum kritahvítt.

Eggjaskal. Væl dámdur hvítur litur við eitt sindur av gulum tónum. Kodan er S 0502-Y.

S 1002-R hevur eitt sindur av reyðum í sær. Eisini ein vælumtóktur hvítur litur, sum er heitur á at líta.

Blandar tú eitt sindur av svørtum í hvítt, fært tú grátt. Eitt vælumtókt ljóst grátt er S 1002-Y, sum ikki er so kalt., tí har er eisini gult í.

Reint og klárt. Ynskir tú ein hvítan lit, sum er reinur og klárur, kanska eitt sindur kaldur, so kanst tú blanda grønt ella blátt í. Har kann m.a. S 0804-B50G brúkast.

Spyr starvsfólk okkara í málingadeildini í Byggibúðini, um tú hevur nakrar spurningar.

Góð ráð í gongini
Her eru 8 góð ráð til tín, sum vil hava betri pláss í gongini. Fyrst og fremst: Er gongin myrk, so set ordiligt ljós upp. Knaggar á vegginum fylla minni enn klædnatræ. Men tað kann vera eitt gott hugskot at hava eitt klædnatræ í kjallaranum ella á loftinum, sum kann setast upp í gongini, tá nógv fólk eru á vitjan. Skógvaskáp spara gólvpláss. Tey finnast í nógvum sniðum og støddum, og tá skógv...
Góð ráð í gongini

Her eru 8 góð ráð til tín, sum vil hava betri pláss í gongini. Fyrst og fremst: Er gongin myrk, so set ordiligt ljós upp.

Knaggar á vegginum fylla minni enn klædnatræ. Men tað kann vera eitt gott hugskot at hava eitt klædnatræ í kjallaranum ella á loftinum, sum kann setast upp í gongini, tá nógv fólk eru á vitjan.

Skógvaskáp spara gólvpláss. Tey finnast í nógvum sniðum og støddum, og tá skógvarnir eru aftanfyri skápshurðina, sær tað snøgt út. Alternativ er ein skógvahill ella ein skógva-skenkur, sum nógv halda vera penari enn skógvaskápini. Skógvar eru dekorativir í sær sjálvum, so um teir standa pent á einari hill upp frá gólvinum, hevur tað eisini sína sjarmu. Hillin er eisini lættari at brúka enn skápið.

Ein hattahill er góð til teir lutir, sum kunnu setast eitt sindur høgt. Set gjarna kassar til húgvur, turriklæðir, vøttir, renni-oyrahitarar o.l. á hattahillini. Men gevið gætur, at børnini ikki røkka heilt har upp. Hevur tú pláss, so kann ein vaksin deild og ein barnadeild gerast í gongini. Tilfarið (knaggarnir, skógvahill og hattahillin) kann vera av sama slagi, men sett upp í vaksnamannahædd og barnahædd.

Kurvar eru góðar til at halda skil á. Eru nógv fólk í húsi, kunnu tit hava eina kurv (sama slag) í part við tykkara egna navni á.

Eitt spegl í einari lítlari gongd -um tað altso er pláss fyri tí - fær gongina at tykjast størri og ljósari.

Og minst til, at umm tað ber til, fá so alt upp frá gólvinum. Tað ger tað ruddiligari, og lættari at reingera.

PS: Gloym ikki máttina beint innanfyri úthurðina!

 

Edikur heldur upp á litirnar
Prei: Tað er eftirhondini ikki tað, sum tú ikki kann brúka edik til. Eini góð ráð til tey, sum hava klæðir í blandaðum sterkum litum – t.d. sprøklut seingjaklæðir við ymsum sterkum litum – er at stoyta eitt sindur av ediki í sápuvatnið. Ein propp ella báðar tveir av ediki til eina maskinu (stoyt í, har skolevnið skal í). Edikurin syrgir síðani fyri, at litirnir ikki smitta so lætt av u...
Edikur heldur upp á litirnar

Prei: Tað er eftirhondini ikki tað, sum tú ikki kann brúka edik til. Eini góð ráð til tey, sum hava klæðir í blandaðum sterkum litum – t.d. sprøklut seingjaklæðir við ymsum sterkum litum – er at stoyta eitt sindur av ediki í sápuvatnið.

Ein propp ella báðar tveir av ediki til eina maskinu (stoyt í, har skolevnið skal í). Edikurin syrgir síðani fyri, at litirnir ikki smitta so lætt av upp á tað hvíta.

Tekna á krúss og lampur
Talvulakk kann brúkast til eitt sindur av hvørjum. Tað mest vanliga er at mála á eina hurð ella ein vegg, og so brúka hetta pláss til talvu – t.d. við boðum og tekningum hjá børnum. Men tað ber eisini til at mála krúss og lampur við talvulakki. Síðani kanst tú tekna við kriti á krússið ella lampuna, og á tann hátt seta tín egna dám á lutirnar. Vilt tú hava kritið av aftur, er bara at turka vi...
Tekna á krúss og lampur

Talvulakk kann brúkast til eitt sindur av hvørjum. Tað mest vanliga er at mála á eina hurð ella ein vegg, og so brúka hetta pláss til talvu – t.d. við boðum og tekningum hjá børnum.

Men tað ber eisini til at mála krúss og lampur við talvulakki. Síðani kanst tú tekna við kriti á krússið ella lampuna, og á tann hátt seta tín egna dám á lutirnar.

Vilt tú hava kritið av aftur, er bara at turka við einum vátum lappa, sum er væl vundin.

Í Byggibúðini hjá Bygma Balslev hava vit talvulakk til endamálið. Spyr starvsfólk okkara, sum fegin vegleiða teg í hvussu nógv tú skalt brúka, og hvør pensil er góður til júst hesa máling.

 

Leykur beinir fyri luktinum av máling
Tá tú hevur málað, kanska serliga tá tú brúkar oljumáling, hongur lukturin frá málingini í luftini nakrar dagar. Vilt tú sleppa av við luktin skjótari, kanst tú brúka ráan leyk. Tú skalt bara flysa ein stóran leyk, skera hann í helvt, leggja hann á ein tallerk ella í eina lítla skál, og so seta hann miðskeiðis í tí rúminum, sum júst er blivið málað. Leykurin dregur síðani luktin í seg, og af...
Leykur beinir fyri luktinum av máling

Tá tú hevur málað, kanska serliga tá tú brúkar oljumáling, hongur lukturin frá málingini í luftini nakrar dagar.

Vilt tú sleppa av við luktin skjótari, kanst tú brúka ráan leyk.

Tú skalt bara flysa ein stóran leyk, skera hann í helvt, leggja hann á ein tallerk ella í eina lítla skál, og so seta hann miðskeiðis í tí rúminum, sum júst er blivið málað.

Leykurin dregur síðani luktin í seg, og aftan á nakrar tímar er tað mesta at málingaluktinum burturi. Leykurin má ikki brúkast til matgerð, tá hann hevur verið brúktur til at beina fyri lukti.

Myndirnar kunnu byrja frá vinstru
Hvussu skalt tú hanga myndirnar, um tú vilt hava ein heilan vegg við blandaðum myndum? Innandura-arkitektar hava eini góð ráð, sum taka støði í vinstra ovasta horni. Tú velur ein góðan vegg, har tað er pláss fyri ymsum myndum – kanska bæði ymiskar støddir og ymiskt tilfar, so sum málningar, tekningar, foto o.a. Síðani hongur tú fyrstu myndina í ovasta vinstra hornið og næstu myndina niður ímót...
Myndirnar kunnu byrja frá vinstru

Hvussu skalt tú hanga myndirnar, um tú vilt hava ein heilan vegg við blandaðum myndum?

Innandura-arkitektar hava eini góð ráð, sum taka støði í vinstra ovasta horni. Tú velur ein góðan vegg, har tað er pláss fyri ymsum myndum – kanska bæði ymiskar støddir og ymiskt tilfar, so sum málningar, tekningar, foto o.a. Síðani hongur tú fyrstu myndina í ovasta vinstra hornið og næstu myndina niður ímóti gólvinum. Er pláss fyri einari triðju mynd á vinstru síðu loddrætt, so hongur tú hana har.

Og so er bara at byggja víðari frá vinstru til høgru, nú tú hevur eitt fast punkt ovast og niðast til vinstru.

Summi gera tað, at tey velja at savna flestu myndirnar á ein vegg, og so hava aðrar veggir í rúminum berar. Tað riggar í summum førum avbera væl.

Leggja flísar uttandura
Tað eru sikkurt fleiri, sum eru í holt við at leggja sær flísar ella steinar í innkoyringini ella kring húsini í hesum døgum. Men so er spurningurin, hvussu hetta skal leggjast, og um útlendskar vegleiðingar kunnu brúkast her í Føroyum, her tað er vátari enn í flestu grannlondum okkara. Og tað er júst hetta við vatninum, sum kann gerast ein trupulleiki. Brúka vit vanligar vegleiðingar, so ver...
Leggja flísar uttandura

Tað eru sikkurt fleiri, sum eru í holt við at leggja sær flísar ella steinar í innkoyringini ella kring húsini í hesum døgum.

Men so er spurningurin, hvussu hetta skal leggjast, og um útlendskar vegleiðingar kunnu brúkast her í Føroyum, her tað er vátari enn í flestu grannlondum okkara.

Og tað er júst hetta við vatninum, sum kann gerast ein trupulleiki. Brúka vit vanligar vegleiðingar, so verður ofta lagt eitt lag av fínum tilfari ovast, ella beint undir flísini/steininum. Tá tað so hevur regnað í nakrar dagar ella vikur, kann vera torført hjá vatninum at sleppa vekk, og sandurin undir flísini/steininum verður til evju. 

Tey, sum hava skil á slíkuk arbeiði í Føroyum viðmæla tí ikki at brúka alt ov fínt tilfar beint undir flísunum. Tað besta er at leggja flísarnar ella steinarnar á 8/16mm skerv. Á tann hátt sleppur vatnið at seta frá.

Hav eisini í huga, at avlangir steinar skulu leggjast tvørturum koyrifarleiðina ella krossast, so trýstið á einstaka steinum verður so lítið sum gjørligt. Altso skal steinurin ikki bara venda upp og niður í mun til hjólið á bili, o.a. vekt.

Tá tú málar innandura
Tað eru fleiri góð ráð, tá tú skalt mála innandura, og her eru trý av teimum.  Tú kann mála inni í øllum hita, men við 20 stigum tornar málingin skjótast. Tá tekur tað umleið átta tímar. Er tað kaldari enn 20 stig, tekur tað longri tíð, og er tað heitari, ávirkar tað góðskuna á úrslitinum neiliga.. Plastmáling skal ikki brúkast, um tað er undir fimm stig. Tað besta ljósið at mála í, er dagslj...
Tá tú málar innandura

Tað eru fleiri góð ráð, tá tú skalt mála innandura, og her eru trý av teimum. 

Tú kann mála inni í øllum hita, men við 20 stigum tornar málingin skjótast. Tá tekur tað umleið átta tímar. Er tað kaldari enn 20 stig, tekur tað longri tíð, og er tað heitari, ávirkar tað góðskuna á úrslitinum neiliga.. Plastmáling skal ikki brúkast, um tað er undir fimm stig.

Tað besta ljósið at mála í, er dagsljós. Tá sært tú best. Tí er tað best at mála um summarið, tá tað er ljóst. Men sjálvsagt ber eisini til at mála aðrar árstíðir - tryggja tær tá, at tú hevur nóg mikið av arbeiðsljósi.

Plast ella pappír, tá tú dekkar av? Tað er ein spurningur, sum nógv fólk seta sær, og besta svarið er eitt sindur av hvørjum. Tað eru økir, har plast er best ella lættast, so sum miðskeiðis á gólvinum, har tú ikki skalt ganga, ella omanyvir møblum o.l. sum standa í rúminum (hála innbúgvið inn í miðjuna í rúminum). Úti við veggin upp ímóti gólvlistum, er betri at brúka pappír, tí tað kann festast við tape. Omaná teppir er ikki so gott at brúka pappír, tí tað skrædnar niður í teppið.

Bjálvað vatnrørini og sparið pening
Tað eru pengar beinleiðis niður í lumman, um tú bjálvar heitu vatnrørini í húsum tínum. Harafturat sleppur tú undan kondens- ella frostskaða, um tú eisini bjálvar køld rør. Og tað besta av øllum er, at tað einki hevur upp á seg at bjálva vatnrør. Tað kunnu vit øll finna útav. Tú skalt brúka bjálvingar-rør til bjálvingina. Tað finnast í høvuðsheitum tvey sløg. Tey eru antin úr skúmi ell...
Bjálvað vatnrørini og sparið pening

Tað eru pengar beinleiðis niður í lumman, um tú bjálvar heitu vatnrørini í húsum tínum. Harafturat sleppur tú undan kondens- ella frostskaða, um tú eisini bjálvar køld rør. Og tað besta av øllum er, at tað einki hevur upp á seg at bjálva vatnrør. Tað kunnu vit øll finna útav.

Tú skalt brúka bjálvingar-rør til bjálvingina. Tað finnast í høvuðsheitum tvey sløg. Tey eru antin úr skúmi ella mineralull. Nógv halda tað vera lættari at arbeiða við skúmi, men tað er ein vanasøk. Skúmrørini eru eitt sindur dýrari enn tey úr mineralull.

Um tú byggir nýtt ella umvælir, ber til at sleppa framat øllum rørum, og so er ómakaleyst at bjálva. Er talan um eini hús, har bert rørini í t.d. kjallaranum síggjast, so ber til at bjálva tey.

 

Fimm fittlig sparuráð
Tað er eingin orsøk at blaka pengarnar út gjøgnum vindeygað, so hví ikki hugsa um hesar lutir, næstu ferð tú kókar, vaskar ella turkar. Her eru fimm skjót spariráð, sum kunnu geva tykkum eitt sindur meira á kistubotnin – spariráð, sum samstundis verja umhvørvið. Fyll bert so nógv vatn í el-ketilin, sum tú skalt brúka (hygg tó eftir, tí summir ketlar skulu fyllast við í minsta lagi so og so nóg...
Fimm fittlig sparuráð

Tað er eingin orsøk at blaka pengarnar út gjøgnum vindeygað, so hví ikki hugsa um hesar lutir, næstu ferð tú kókar, vaskar ella turkar. Her eru fimm skjót spariráð, sum kunnu geva tykkum eitt sindur meira á kistubotnin – spariráð, sum samstundis verja umhvørvið.

Fyll bert so nógv vatn í el-ketilin, sum tú skalt brúka (hygg tó eftir, tí summir ketlar skulu fyllast við í minsta lagi so og so nógvum vatni). 

Hevur tú ein vanligan komfýr, kóka so vatnið í elketlinum fyrst, og stoyt so glóðheita vatnið omaná eplini o.a. Brúka so lítið av vatni sum gjørligt, leg lok á, og lat kóka í dampinum.

Vaska klæðir uttan forvask, og við so lágum hita, sum gjørligt. Minst til at taka eitt kókivask av og á fyri at reinsa slangur o.a. í maskinuni. 

Turka altíð klæir úti, tá tað ber til.

Turka skjúrtur á akslatræum, so er tað skjótari at strúka, tí skjúrtan er hálv-sløtt frammanundan.

Er rúturin er brostin?
Í flestu førum ber til at síggja, um ein termurútur er brostin, men lekin kann eisini vera so lítil, at tú ivast. Døggið kemur og fer, og tú ert ikki vís/ur í, um tað er uttaná rútinum ella millum glaspláturnar. Tað er týdningarmikið, at rútarnir ikki eru brostnir, tí tá bjálva teir ikki so væl. Hvat skalt tú so gera, um tú hevur varðhugan av, at ein rútur er brostin? Fyri tað fyrsta, so skal ...
Er rúturin er brostin?

Í flestu førum ber til at síggja, um ein termurútur er brostin, men lekin kann eisini vera so lítil, at tú ivast. Døggið kemur og fer, og tú ert ikki vís/ur í, um tað er uttaná rútinum ella millum glaspláturnar. Tað er týdningarmikið, at rútarnir ikki eru brostnir, tí tá bjálva teir ikki so væl. Hvat skalt tú so gera, um tú hevur varðhugan av, at ein rútur er brostin?

Fyri tað fyrsta, so skal rúturin vaskast væl og virðiliga bæði innan og uttan. Síðani skalt tú hyggja væl eftir øllum rútinum í dagsljósi. Ein brostin rútur nýtist ikki at missa alt sítt bjálvingarvirði, men hann sær ikki so penur út við døggi innan. Tá sólin skínur á rútin, kann døggin tó hvørva. Men tað ber til at fáa tað framaftur, um tú sprænir kulda-spray (tað sum ítróttarfólk brúka til viðgerð fyri eitt nú trælær) á vindeygað innan, har tú hevur varðhugan av, at døggin plagar at savnast.

Ein rútur brestir ikki av sínum eintingum. Har er okkurt galið, og tað er eins týdningarmikið at bøta skaða-orsøkina, sum sjálvan skaðan. Ofta er tað rot við botnlistan, sum ger at luft sleppur ímillum inn í rútin. Er botnlistin úr træi, er tað eitt hugskot at velja okkurt annað tilfar, tá tú skiftir hann – t.d. plast ella aluminium.

Omegaplátan tryggjar eitt tunt strekt vát-gólv
Knauf Omega-system er ein heilt nýggjur máti at leggja gólv á, og er skipanin serliga væl egnað til gólv við hita, men kann eisini brúkast til vátrúm ella semi-vátrúm uttan hita í gólvinum.  Omega-skipanin er sett saman av sterkum gólvplátum úr tunnum stáli, sum fáast í fýra longdum frá 130 til 220 cm. Av tí at pláturnar eru faldaðar í 16 mm “aldur”, er styrkin sera stór, og pláturnar kunnu ...

undefined

Knauf Omega-system er ein heilt nýggjur máti at leggja gólv á, og er skipanin serliga væl egnað til gólv við hita, men kann eisini brúkast til vátrúm ella semi-vátrúm uttan hita í gólvinum. 

Omega-skipanin er sett saman av sterkum gólvplátum úr tunnum stáli, sum fáast í fýra longdum frá 130 til 220 cm. Av tí at pláturnar eru faldaðar í 16 mm “aldur”, er styrkin sera stór, og pláturnar kunnu tí leggjast beinleiðis á undirsløg ella stál-konstruktiónir. Í Omega-skipanina kunnu serframleidd klipps setast, sum halda hitarørunum upp á pláss.

Omega-gólvplátan er ikki bara ein gólvpláta, men eisini ein forskalling, sum harafturat er sjálv-armerandi. Omaná plátur og hitarør kann serframleitt flótandi Knauf-anhydrit ella vanligt betong fyllast beinleiðis á. (Gólv við anhydrit verður tá 70 mm, og við betong 56 mm).

undefined

Tann lága hæddin ger Omegaplátu-skipanina serliga væl egnaða til umvæling av gomlum bygningum, har hiti í gólv verður lagt inn fyri fyrstu ferð ella av nýggjum, ella har tað skal leggjast eitt nýt vát-gólv. Av tí at tað slepst undan at brúka so nógv fyllistilfar (Anhydrit ella betong) og tí at sjalv Omega-plátan ikki vigar líka nógv, sum ein vanlig gólvpláta, vigar nýggja gólvið ikki so nógv, sum eitt traditionelt stoypt gólv.

 

Hvussu nógv skal gólvið hella í baðirúminum?
Fyrr varð sagt, at eitt gólv í vátrúmi skuldi hava eitt hall, alt sum tað var, yvir ímóti ristini. Soleiðis verður ikki arbeitt longur. Nú er tað nóg mikið, at tey støð á gólvinum í vátrúminum, har vatn kemur at javnan - t.d. brúsirúminum - skulu hava hall. Og væl at merkja rætt hall. Tað vil siga eitt hall upp á millum 1 og 2 % yvir ímóti ristini. Verður vatnið liggjandi í hyljum, er vandi fyr...
Hvussu nógv skal gólvið hella í baðirúminum?

Fyrr varð sagt, at eitt gólv í vátrúmi skuldi hava eitt hall, alt sum tað var, yvir ímóti ristini. Soleiðis verður ikki arbeitt longur. Nú er tað nóg mikið, at tey støð á gólvinum í vátrúminum, har vatn kemur at javnan - t.d. brúsirúminum - skulu hava hall. Og væl at merkja rætt hall. Tað vil siga eitt hall upp á millum 1 og 2 % yvir ímóti ristini. Verður vatnið liggjandi í hyljum, er vandi fyri fukt-skaða á gólv og veggir, eins og tað er vandi fyri at fólk glíða og bróta seg sundur.

Tann lættasti mátin at byggja eitt gólv við halli, er at stoypa tað. Tá verður alt gólvið, uttan brúsirúmið, stoypt vatnrætt. Í brúsirúminum verður so stoypt eitt hall yvir ímóti ristini. Tað er gott at hava eina rist afturat inni á flata stóra gólvinum, men tá er ikki neyðugt at hava hall yvir til hana.

Tað hevur stóran týdning at gera eitt vátrúmsgólv rætt frá byrjan, tí tað er bæði strævið og kostnarðarmikið at fara afturumaftur. Er talan um eitt rúm við vinyli á træplátu, sum hevur skeivt hall, mugu gólvpláturnar upp frá aftur og leggjast av nýggjum. Er talan um flísar omaná á plátu, er mannagongdin tann sama sum omanfyri. Og eru tað flísar omaná stoypt gólv, mugu flísarnar av – kanska er nóg mikið at taka flísarnar á tí økinum, har vatnið stendur, upp frá, men sum oftast er ein vátrúms-membran undir, og tá hon verður brotin, skal hon smyrjast av nýggjum, øll sum hon er.

Tað er ikki so lætt at leggja gólv í vátrúmi sjálv/ur, men tað ber til, og tað er eisini í lov. Nógv fólk hava goðar royndir av at arbeiða við einum kjallaragólvi, har ein rist skal leggjast í gólvið við vaskið ella varkimaskinuna, áðrenn tey fara í holt við baðirúmini inni í húsinum.

Fyri at finna rætta halli, mugu fleiri vaterpass brúkast, men ein stálkúla, ca. 2 sentmetrar í tvørmáti, kann eisini brúkast. Hon skal, áðrenn flísar verða lagdar, kunna trilla ímóti ristini, tá hon verður løgd á gólvplátu ella turrt betongi.

Vanligastu brandfellurnar í húsinum
Her eru nakrar av stóru brandfellunum í húsum, sum tó ikki eru settar up eftir títtleika, men verða nevndir í tilvildarligari røð.  Tá fólk koma heim úr einari veitslu ella úr býnum, er tað ikki óvanligt at tey vilja hava okkurt at eta, áðrenn tey leggja seg. Men summi teirra sovna frá einari kókandi grýtu, og hon kann seta eld í øll húsini, sigur Ib Bertelsen, brandinspektørur við heimasíðuna...
Vanligastu brandfellurnar í húsinum

Her eru nakrar av stóru brandfellunum í húsum, sum tó ikki eru settar up eftir títtleika, men verða nevndir í tilvildarligari røð. 

Tá fólk koma heim úr einari veitslu ella úr býnum, er tað ikki óvanligt at tey vilja hava okkurt at eta, áðrenn tey leggja seg. Men summi teirra sovna frá einari kókandi grýtu, og hon kann seta eld í øll húsini, sigur Ib Bertelsen, brandinspektørur við heimasíðuna Bolius. Svangir býgangarar kunnu tí kanska noyðast við eina beyðflís og ikki tendra grýtir, ovn o.l. 

Fólk og alkohol eru eisini atvold til aðrar eldskaðar; nevniliga har sigarettir eru uppi í leikinum. Tað hendir meira enn so, at fólk sovnað við sigarett í hond, og júst hesir eldar kunnu hava sera ávarsligar skaðar, tí eldurin kyknar undir liðini á sovandi fólki. Fólk, sum ikki eru ávirkað, skulu sjálvsagt heldur ikki royka í songini. Ein tendrað sigarett, sum liggur í øskubikarinum kann eisini seta eld í, um hon koppar av kantinum á bikarinum.

Um jóltíðir ella til aðrar høgtíðir eru nógvir eldskaðar. Teir standast einamest av, av fólk eru óansin í sambandi við livandi ljós og pynt. Vandamiklast eru knasandi turrar jóladekoratiónir úr grann. So ansið eftir livandi ljósum. Farið ongantíð frá teimum, og latið ikki børn vera einsamøll við livandi ljósum. 

El-leidningar millum skins og hold kunnu vera vandamiklir. Teir kunnu vera gamlir og treingja til at skiftast út, men teir kunnu eisini hava fingið skaða av at mýs ella rottur hava gnaða. Hevur tú gamlar leidningar, ella illgruna um, at onkur hevur verið og gnaða, eigur tú at fáa ein el-innleggjara at hyggja upp á leidningarnar. 

Ib Bertelsen sigur, at fólk ið hava eitt gamalt sjónvarp við myndarøri, skulu taka skikkið úr vegginum, tá tey ikki brúka sjónvarpið. Tað er ikki nóg mikið bara sløkkja a vegginum, tí tá er vandi fyri at fólk tendra eina skeiva kontakt, og so er streymur aftur á. Tí eiga fólk at taka stikkið úr til sjónvarpið (og onnur tól, breyðristara o.l.).

Brotnar kontaktir eru vandamiklar, og eiga at verða skiftar, eins og eymhettur skulu reinsast javnan. Tú skalt heldur ikki stíga á leidningar, sum liggja á gólvinum, ella lata børn súkkla ella renna við rennihjóli á leidningunum.

Lesið meira her

Góð ráð til heimaputlaran
Her eru nøkur góð ráð frá handverkarum til tey, sum ætla sær í holt við at umvæla ella umbyggja heima við hús komandi ár. Tað fyrsta, sum tú skalt hugsa um, eru tínir førleikar. Hvussu nógv klárar tú sjálv/ur, og hvar mást tú hava hjálp. VENJATað eru nógv, sum hava góðar royndir av at byrja í tí myrkasta krókinum í húsinum, og so arbeiða seg út í ljósið. Á tann hátt lærir tú teg at gera okkurt...
Góð ráð til heimaputlaran

Her eru nøkur góð ráð frá handverkarum til tey, sum ætla sær í holt við at umvæla ella umbyggja heima við hús komandi ár. Tað fyrsta, sum tú skalt hugsa um, eru tínir førleikar. Hvussu nógv klárar tú sjálv/ur, og hvar mást tú hava hjálp.

VENJA
Tað eru nógv, sum hava góðar royndir av at byrja í tí myrkasta krókinum í húsinum, og so arbeiða seg út í ljósið. Á tann hátt lærir tú teg at gera okkurt arbeiði, áðrenn tú fórt í holt við tey sjónligastu rúmimi. Tað kann t.d. vera, at tú tekur veggjapláturnar niður í kjallarakamanum, og setir nýggjar upp, áðrenn tú gert tað sama arbeiði í stovuni, ella spartlar inni í krókunum first, áðrenn tú fert mitt út á veggin ella loftið. Tú kansta eisini “venja” upp á aðrar mátar. Skalt tú seta flísar upp, kanst tú royna at seta nakrar á eina leysa plátu fyrst, áðrenn tú setur allar upp í køkinum ella baðirúminum. Og tá tú málar, so royn at mála á eina plátu ella fjøl í kjallaranum fyrst, so veist tú hvussu liturin sær út, o.s.fr. 

TÍÐARÆTLAN
Nær ætlar tú at arbeiðið skal verða liðugt? Er tað so, at tú ella tit sum familja hava tørv á, at arbeiðið skal verða liðugt til eina ávísa tíð, so kann tað blíva strævið, um tíðarætlanin ikki heldur. Tá skalt tú umhugsa at betala teg frá tí, og á tann hátt fáa húsfrið. 

UMAFTUR KOSTAR
Men tað er nógv, sum ein sjálvur kann gera, og verður arbeiðið gjørt rætt, eru eisini pengar at spara. Minst bara til, at vánaligt heima-arbeiði kann gerast kostnaðarmiklari enn arbeiði, sum fakfólk gera, um tað ikki er umhugsað og rætt gjørt. Hevur tú t.d. valt skeivt tilfar, og harvið fingið eitt somikið vánaligt úrslit, at tú antin verður noydd/ur at gera tað umaftur, ella nú fáa fakfólk at gera tað, er endaligi kostnaðurin ofta hægri. Vánaligt arbeiði, bæði títt egna, og tað, sum fakfólk gera, minkar um virði á húsinum ella íbúðini. 

HERJA Á
Men tað er eingin orsøk at setast aftur. Fyrireika teg bara so væl sum gjørligt. Kanna væl og virðiliga tað, sum tú ætlar tær at gera. Spyr folk, sum hava skil fyri tí, m.a. starvsfólkini hjá Balslev. Góðan arbeiðshug.

Góða máling og góða fyrireiking
Download PDF PDF til fartelefon Fyri at fáa tað besta úrslitið, tá tú málar, er neyðugt at kenna eitt sindur til mannagongdir og tilfar. Tá tú velur at mála við Dyrup-máling, er ein rúgva av ymsum vørum at velja ímillum, men samanumtikið kunnu vit siga, at tú skalt fylgja tveimum høvuðsreglum. Tú skalt fyrireika teg væl, og so gera av, hvat slag av máling tú vilt hava, tá vit hugsað um lit, s...
Góða máling og góða fyrireiking

Download PDF

PDF til fartelefon

Fyri at fáa tað besta úrslitið, tá tú málar, er neyðugt at kenna eitt sindur til mannagongdir og tilfar. Tá tú velur at mála við Dyrup-máling, er ein rúgva av ymsum vørum at velja ímillum, men samanumtikið kunnu vit siga, at tú skalt fylgja tveimum høvuðsreglum. Tú skalt fyrireika teg væl, og so gera av, hvat slag av máling tú vilt hava, tá vit hugsað um lit, styrki og glans.

Niðanfyri hava vit savnað nøkur góð ráð, soleiðis at tú kanst fáa besta úrslitið. Í Føroyum byggja vit ikki altíð á sama hátt, sum t.d. í Danmark, so tey ráð, sum ein finnur á eitt nú donskum heimasíðum, kunnu ikki altíð brúkast her heima.

 

LOFTIÐ
Eitt nýtt loft skal vaskast og málast. Er talan um gips, skal alt dustið burtur. Síðani verður grundað við grundmáling og so málað. Minst til, at tess mattari loftið verður málað, minni síggjast ójavnheitirnar. Fert tú undir glans 20, so er ikki so lætt at vaska flatuna, uttan so at málingin eisini vaskast av. Nógv velja tó eina rættiliga matta loftmáling, og so verður málað aftur nøkur ár seinni, heldur enn at loftini verða vaskað. Tá tú vaskar loft, kann útslitið gerast, at tað fer at síggja ójavnt út, og so er neyðugt at mála undir øllum umstøðum.

Byrja við at mála úti við veggin við pensli. Síðani verða stóru flaturnar málaðar við rullu. Runna tann vegin, sum dagsljósið fellur inn í rúmið, um tað ber til. Lat tað ikki vera ov heit inni, tá tú málar, tí so bráðtornar. Mála altíð loftið áðrenn veggirnar, um tað ber til. So slepst undan, at loftmálingin dryppar á veggirnar og verður sitandi.

 

VEGGIR
Undirlagið skal kunna taka ímóti málingini, so at skilja, at málingin skal hava góðar umstøður at hefta. Tað er tí neyðugt at vaska dustið av, umvæla hol og gamalt tapet o.l. Fyri at fáa besta úrslitið, kanst tú vaska allan veggin við Dyrup Grundreinsievni, áðrenn tú málar. Tað stendur á dunkinum, hvussu tú skalt blanda.

Pussaðir veggir skulu málast við Dyrup Puds Grunder, áðrenn teir verða málaðir. Hetta er ikki neyðugt á gips (við pappíri) ella tapeti. Er talan um umvæling og tú hevur eitt stað, har tapetið ikki er málað, og aðrastaðir málað tapet, kanst tú blanda eina tunna blanding av endaligu málingini, og so mála ómálaða tapetið eina ella tvær ferðir, áðrenn allur veggurin verður málaður.

Eisini tá vit mála veggir, er tað galdandi, at tess hægri glans, tess betri síggjast ójavnheitir. So tað snýr seg um at hava eina so slætta flatu sum gjørligt, áðrenn tú fert í gongd. Men gev gætur, at máling við høgum glansi, er sterkari enn mattari máling.

 

KØKUR OG BAÐIRÚM
Køkur, og kanska serliga baðirúm, krevja eitt sindur meira enn hini rúmini, tá vit skulu mála. Men tað ber væl til at fáa eitt gott úrslit. Dyrup hevur tí ment fleiri vørur, sum gera arbeiði lættari i køki og baðirúmi.

Nýggj rúm skulu vaskast fyri dust, grundast við Dyrup Grundreinsi og málast. Vit hava serstaka sterka máling til bæði vátrúm og køk (Dekstrem). Spyr í handlinum, so vegleiða starvfólk okkara.

Er talan um eitt rúm, sum hevur verið brúkt, er umráðandi, at allur skittur – feitt o.a. - verður vaskaður burtur, áðrenn tað verður málað. Vaska við Grundreinsi ella eini blanding av edikusýru og vatni (1:3). Minst til at vaska við reinum vatni, tá tú hevur vaskað við sýrblandingini.

Brúka Pudsgrundara, um talan er um pussaðar veggir. Eru brúnir blettir frá t.d. vatnskaða, kanst tú málað allan veggir við Dyrup Spærre Grunder, sum leggur seg uttan á blettirnar, so teir ikki síggjast ígjøgnum aftaná eina tíð.

Í baðirúmi viðmæla vit, at tú ikki brúkar ov matta máling. Spyr í handlinum, so vegleiða starvsfólk okkara, so tú fært tað bestu málingina til tað rúm, tú skalt mála.

 

TÍN EGNI LITUR
Litúrvælið hjá okkum er stórt. Vit hava allar ælabogans litir, og faklærd fólk, sum kunnu hjalpa tær. Harafturat hava vit møguleika at skanna ein serstakan lit inn í blandimaskinuna, soleiðis at tú fært akkurát tann litin, sum tú ynskir. Hevur tú eitt koppastell, ein bakka, ein dúk ella annað, hvørs lit tú vilt hava á veggin, so tekur tú lutin við tær, vit skanna litin á honum, og blanda málingina.

Múrsteinar á gólvið
Vilt tú hava eitt øðrvísi gólv, sum bæði er sterkt og øðrvísi, eru múrsteinar kanska eitt hugskot. Tað skal tó leggjast afturat beinanvegin, at eitt slíkt gólv krevur gólvhita, um tað verður brúkt inni í vanligu húsunum, og ikki í eitt nú einum rokakjallara. Múrsteinar fáast í nógvum ymiskum sniðum og litum, og tað ber tí til at leggja sær eitt serstakt gólv, sum eingin annar hevur sama slag. ...
Múrsteinar á gólvið

Vilt tú hava eitt øðrvísi gólv, sum bæði er sterkt og øðrvísi, eru múrsteinar kanska eitt hugskot. Tað skal tó leggjast afturat beinanvegin, at eitt slíkt gólv krevur gólvhita, um tað verður brúkt inni í vanligu húsunum, og ikki í eitt nú einum rokakjallara.

Múrsteinar fáast í nógvum ymiskum sniðum og litum, og tað ber tí til at leggja sær eitt serstakt gólv, sum eingin annar hevur sama slag.

Nógv hús hava brenniovn ella peis, og frammanfyri her, er tað upplagt við einum gólvi úr

múrsteinum. Teir eru heilt vist eisini væl hóskandi til baðirúmsgólv.

Tað eru tó nakrir lutir, sum fólk mugu hava í huga, áðrenn tey fara í holt við múrsteins-gólvið. Tað er meira krevjandi at leggja slíkt gólv – ja, í veruleikanum eru fá ”gerið tað sjálvi fólk”, sum klára tað. Tí mugu tey flestu hava ein múrara at gera tað, ella hjálpa. Harafturat, er tað ikki bara sum at siga tað, um mann angrar. Tað er líka umfatandi at taka gólvið upp aftur, sum tað er at leggja tað.

Hjá Bygma Balslev hava vit nógv sløg av múrsteinum. Spyr okkara starvsfólk í antin Byggibúðini ella Timburdeildini.

Soleiðis fært tú eina vakra grasplenu
Nú veturin hevur slept takinum, og dagarnir gerast lýggjari og ljósari, er tíðin búgvin til aftur at hugsa eitt sindur meira um grasplenuna. Hvussu skal hon røkjast og gerast klár til summarið? Í hesari vegleiðing fær tú nøkur góð ráð til tað arbeiði, umframt at vit vísa tær hvørjar vørur vit hava á goymslu, sum kunnu lætta um hetta arbeiði. Um tað ber til, so eigur tú at ansa eftir grasplen...

undefined

Nú veturin hevur slept takinum, og dagarnir gerast lýggjari og ljósari, er tíðin búgvin til aftur at hugsa eitt sindur meira um grasplenuna. Hvussu skal hon røkjast og gerast klár til summarið? Í hesari vegleiðing fær tú nøkur góð ráð til tað arbeiði, umframt at vit vísa tær hvørjar vørur vit hava á goymslu, sum kunnu lætta um hetta arbeiði.

Um tað ber til, so eigur tú at ansa eftir grasplenuna alt árið – til dømis taka mosa upp. Men tú mást tó ikki tøða alt árið. Tað skalt tú bert gera um várið. Og um tú tæðar ov nógv, økist vandin fyri mosa og ókrútið. Sjá okkara úrval av tøðum.

Tá tú tæðar, økist vøksturin, so tá mást tú sláa plenuna einaferð um vikuna. Ansa eftir, at tú ikki slær hana ov títt, tí so fær grasið ikki sligið ordiligar røtur. Slá ikki grasið styttri enn 3 til 3,5 cm. 

Lat einki liggja og flóta á plenuni – eitt nú bløð frá trøum. Gróðrarlíkindi hjá mosa og sjúku eru góð undir bløðum o.l.

Raka plenuna væl og virðiliga ígjøgnum um várið. Far djúpt niður í við rívuni. Sjá okkara úrval av rívum.

Hjá Bygma Balslev hava vit eisini eitt stórt úrval av øðrum garðsamboðum.

Kálka plenuna. Týdningarmiklast er at kálka um várið, men summi kálka eisini um heysti.

undefined

Kálkið ávirkar pH í moldini. Á apotekum í Føroyum kanst tú fáa nakrar pinnar, ið máta pH. Fá tær síðani nakað av mold undan grasplenuni, pressa vatni úr henni, og við at seta pinnin í vatnið, sært tú so nøkunlunda hvat pH er. Og nú er lagamanni. Gras dámar best pH á ca. 6,5. Er pH ov lágt, skalt tú rokna við hálvum kg av kálki pr. fermetur fyri at lyfta pH við 1. Og hetta skal gerast tíðliga á vári, so klárt er tá grasið byrjar vøksturin.

Viðvíkjandi tøðum, so er týdningarmikið, at tey ikki innihalda klor, sum kann virka sum gift í

grasplenuni. Vit hava m.a. Universal tøð frá Bayer Garden, sum eru væl umtókt.

Máling: Seks sløg av glansi
Máling fæst úr heilmattari upp í heilblanka. Harímillum eru so vanliga fýra millumblankar útgávur. Taka vit fyrst ta heilmattu málingina, so hevur hon glanstølini 0 til 5. Hendan máling verður oftast brúkt til loft. Matt máling hevur glanstølini 6 til 10. Hendan máling verður eisini brúkt til loft, men eisini veggir. Hálvmatt máling hevur tølini 11 til 29. Verður millum annað brúkt til veggir...
Máling: Seks sløg av glansi

Máling fæst úr heilmattari upp í heilblanka. Harímillum eru so vanliga fýra millumblankar útgávur. Taka vit fyrst ta heilmattu málingina, so hevur hon glanstølini 0 til 5. Hendan máling verður oftast brúkt til loft.

Matt máling hevur glanstølini 6 til 10. Hendan máling verður eisini brúkt til loft, men eisini veggir.

Hálvmatt máling hevur tølini 11 til 29. Verður millum annað brúkt til veggir og tøk.

Hálvblonk máling hevur fingið tølini 30 til 59. Vanliga verður máling við hesum glansi brúkt til at mála timbur, metal og vátrúm.

Blonk máling hevur glanstølini 60 til 89. Verður ofta brúkt til møblar úr timburi, gólv og radiatorar.

Og so er tað tann heilblanka málingin. Hon hevur glans 90 og uppeftir. Hendan máling verður millum annað brúkt til metal. Skip, bátar og bilar verða ofta lakkaðir við heilblankari máling. 

Í Byggibúðini hjá Bygma Balslev hava vit eitt stórt úrval av máling. Spyr okkara fólk í málingadeildini, um tú ivast í, hvørja máling, tú skalt brúka.

 

 

At reinsa lúkur í brenniovninum
Tað eru sum oftast tveir lutir, sum fólk dáma, tá tað snýr seg um at hava brenniovn. Eitt er sjálvur hitin, men tað er eisini hugnaligt at síggja eldin. Tí er tað altíð gott at hava eina reina glashurð á ovninum. Men hvussu er lættast at fáa sótið av glasinum? Tað mest umhvørvisvinarliga ráðið er ein samanrullað avís. Hon skal skúrast upp ímóti heita glasinum, tá ovnurin hevur verið te...
At reinsa lúkur í brenniovninum

Tað eru sum oftast tveir lutir, sum fólk dáma, tá tað snýr seg um at hava brenniovn. Eitt er sjálvur hitin, men tað er eisini hugnaligt at síggja eldin. Tí er tað altíð gott at hava eina reina glashurð á ovninum. Men hvussu er lættast at fáa sótið av glasinum?

Tað mest umhvørvisvinarliga ráðið er ein samanrullað avís. Hon skal skúrast upp ímóti heita glasinum, tá ovnurin hevur verið tendraður eina løtu, so fer sótið av. Ansa bara væl eftir, so ikki eldur kemur í nakað, um ovnurin framvegis gløðir, meðan tú reinsar. Ikki reinsa, meðan livandi eldur er í ovninum. Bíða til eldurin hevur ”lagt seg” og hurðin framvegis er heit.

Tað ber eisini til at reinsa glasið á tann hátt, at tú ”dyppar” eina váta avís í kalda øsku frá ovinum, og so skúrar rútin og vaskar aftaná við reinum vatni.

Samiakspiritus á ein klút er ein annar máti. Reinsa køldu glasplátuna við vundna klútinum. Ein annar máti er at brúka reins til keramiskar plátur. Bara nakrar dropar á eitt petti av køksrullu. Ovnreins kann eisini brúkast. Fylg ávísingini á dunkinum. Og so er tað grønsápa. Hon skal smyrjast upp á og virka einar tveir tímar. Síðani skal hon vaskast av. Tað ber eisini til at keypa serligt glasreins til brenniovnar. 

Blás krúllurnar úr leidninginum
Tá tú keypir eitthvørt eltól við leidningi, t.d ein ketil, breyðs-nerkjara ella ein loddibolt, er leidningurin ofta krúllaður saman í erskjuni. Tann sama trupulleika fært tú, tá tólið verður pakkað saman aftaná at tú hevur brúkt tað, og so tekur tað fram aftur. Men tað finnst eitt gott heimaráð til at fáa slættar leidningar. Tær nýtist bara ein hárturkara. Blæs spakuliga heita luft á kr...
Blás krúllurnar úr leidninginum

Tá tú keypir eitthvørt eltól við leidningi, t.d ein ketil, breyðs-nerkjara ella ein loddibolt, er leidningurin ofta krúllaður saman í erskjuni. Tann sama trupulleika fært tú, tá tólið verður pakkað saman aftaná at tú hevur brúkt tað, og so tekur tað fram aftur. Men tað finnst eitt gott heimaráð til at fáa slættar leidningar. Tær nýtist bara ein hárturkara. Blæs spakuliga heita luft á krúllaða leidningin, og hála í, so rættar hann seg upp aftur.

Hvussu blandar tú sjálvur betong?
Tað munnu vera fleiri, sum hava ætlanir um at stoypa eitt hvørt í summar. Men hvussu er, um tú vilt blanda betong sjálv/ur. Ein føroyskur timburmeistari hevur hesa uppskriftina, umframt, at hann mælir til at keypa liðugt blandað, um talan um er um stórar nøgdir: ”Tá betong verður blandað, er uppskriftin hendan: 8 spakar av skervi, 18 spakar av sandi, ein sekk av sementi (25 kg) og vatn...
Hvussu blandar tú sjálvur betong?

Tað munnu vera fleiri, sum hava ætlanir um at stoypa eitt hvørt í summar. Men hvussu er, um tú vilt blanda betong sjálv/ur. Ein føroyskur timburmeistari hevur hesa uppskriftina, umframt, at hann mælir til at keypa liðugt blandað, um talan um er um stórar nøgdir:

”Tá betong verður blandað, er uppskriftin hendan: 8 spakar av skervi, 18 spakar av sandi, ein sekk av sementi (25 kg) og vatn eftir tørvi (uml. 8-10 litrar). Vatnmongdin avhongur av, hvussu vátur sandurin er.

Støddin á spakanum er tann, sum vanliga verður kallað “føroysk skovl”.

Annars vil eg við ráða til, at liðugt blandað betong verður keypt, tá nógv betong skal brúkast. Tað er reinari, sterkari og javnari blandað. Betongið gerst ikki líka lætt grønt, sum tá ein blandar og stoypur sjálvur.”

Tá tú klívur rabarbur
Nú summarið nærkast, eru rabarburnar eisini farnar at veksa. Men nógv uppliva, at rabarburnar við árunum missa sína stryrki og sín góða smakk. Orsøkin er tann, at rabarnurnar verða ”ov gamlar”, um man so kann siga. Røturnar verða ov stórar, og hava hug at veksa úr jørðini, og tá er gott at klíva og seta niður aftur. Føroyskur gartnari hevur hesa mannagongd: Gamalt var at klíva rabarb...
Tá tú klívur rabarbur

Nú summarið nærkast, eru rabarburnar eisini farnar at veksa. Men nógv uppliva, at

rabarburnar við árunum missa sína stryrki og sín góða smakk. Orsøkin er tann, at rabarnurnar verða ”ov gamlar”, um man so kann siga. Røturnar verða ov stórar, og hava hug at veksa úr jørðini, og tá er gott at klíva og seta niður aftur.

Føroyskur gartnari hevur hesa mannagongd:

Gamalt var at klíva rabarburøturnar 7. hvørt ár. Tær kunnu tó standa eini 12-14 ár, men við aldrinum verða rabarburnar veikari. Verða tær eldri, byrja tær at vaksa úr jørðini.

Rabarban hevur føðslurót, sum við árunum mennir kjøtfullar stabbar. Orsøkin til at rabarburnar við árunum vikna, er at rótin við vøkstrinum ger fleiri knubbar, soleiðis at fleiri rabarbur koma at vaksa úr sama stað og stríðast um føðina og plássið. Tí er tað, at man klívur og yngir tær.

Best er at klíva um heystið. Tú tekur alla rótina upp og klívur hana uppá longs í 4-6 partar. Tá tú klívur, skalt tú gera tað soleiðis, at sárið verður so lítið sum gjørligt. So setur tú tær niður aftur soleiðis at ovastu knobbarnir eru beint undir.

Tá tú flytir eina rhododendron
Ber tað yvirhøvur til at flyta eina rhododendron? Ja, tað ber sum oftast til at flyta runnar, men tað eru ymsir lutir, sum tú mást hava í huga. Føroyskur gartnari sigur soleiðis um mannagongdina: Tað er stórur munur á at flyta stórar og gamlar plantur, í mun til ungar og smáar. Kynstrið er at fáa sum mest av rótini við. Men er plantan so vaksin, at tú noyðist at skera av rótini, er be...
Tá tú flytir eina rhododendron

Ber tað yvirhøvur til at flyta eina rhododendron? Ja, tað ber sum oftast til at flyta runnar, men tað eru ymsir lutir, sum tú mást hava í huga.

Føroyskur gartnari sigur soleiðis um mannagongdina:

Tað er stórur munur á at flyta stórar og gamlar plantur, í mun til ungar og smáar. Kynstrið er at fáa sum mest av rótini við. Men er plantan so vaksin, at tú noyðist at skera av rótini, er best at skera av í erva eisini. Tí lutfallið millum rót og plantu annars, verður skala, við teirri avleiðing, at rótin ikki fær útvegað nokk av vætu.

Tá tað er sagt, so er júst rhododendron av teimum plantum, ið ofta standa seg væl við flyting. Rótnetið er ikki stórt og liggur ovarliga. Fyrireikar tú teg væl, kanst tú - burtursæð frá tá hon blómar - flyta hana nær tað skal vera.

Sker røturnar við hvassum spaka runt plantuna, soleiðis at tú fært ein berbaran moldklump. Í royndina at fáa sum mest av rótini við, verður moldklumpurin ofta ov stórur, og harvið tungur, soleiðis at røtur og planta við hesum kunnu fáa skaða í flytingini. So ver varin og royn heldur at skera ein moldklump, sum kann flytast, enn ein ov stóran, sum er torførur at fáast við.

Tá røturnar eru skornar til, skal plantan fyri fyrst standa har hon stendur nú, meðan hon ger nýggjar røtur. Tú kanst skera rótina hesa tíðina, lata hana standa til eftir blóming, taka ølnaðu blómurnar av, og so er klárt at flyta hana til nýggja staðið.

Hevur tú góða tíð, kanst tú skera røturnar í ár, og flyta hana komandi vár.

Plantur í potti krevja sín pott
Hvussu stórur skal potturin vera, fyri at plantan skal hava tað gott? Tað er eitt sindur ymiskt frá plantu til plantu, men kortini er ein løtt tummilregla, sum er hent at hava í huga. Gartnarar vita nevniliga, at rótnetið hjá flestu plantum fyllir á leið líka nógv, sum tann partur av plantuni, ið veksur omaná. Tískil er gott, um potturin er á leið líka stórur í rúmd, sum plantan yvir mo...
Plantur í potti krevja sín pott

Hvussu stórur skal potturin vera, fyri at plantan skal hava tað gott? Tað er eitt sindur ymiskt frá plantu til plantu, men kortini er ein løtt tummilregla, sum er hent at hava í huga. Gartnarar vita nevniliga, at rótnetið hjá flestu plantum fyllir á leið líka nógv, sum tann partur av plantuni, ið veksur omaná. Tískil er gott, um potturin er á leið líka stórur í rúmd, sum plantan yvir moldini.

Tað er vorðið væl umtókt, at hava plantur í potti uttandura, og tá er gott at hava pottar, sum hava røttu stødd, so plantan kann trívast so væl sum tilber. Og tað snýr seg um at hava nóg mikið at mold, til at hon kann halda upp á vætuna í eitt tíðarskeið – eisini tá tað hevur verið turt leingi.

Tú kanst hjálpa uppá lutfallið við at halda vøkstrinum aftur, og klippa plantuna eitt sindur niður. Men skalt tú vera vís/ur í einum góðum úrsliti, skalt tú helst eisini skera røturnar, tí í seinasta enda er vandi fyri, at røturnar kvala seg sjálvar, er ikki nóg nógv mold.

Í Garðsbúðini hjá Bygma-Balslev hava vit eitt stórt úrval av stórum og smáum pottum

Hví ikki bjálva loftið í summar?
Býrt tú í einum húsum, sum ikki eru bjálvað, ella bert bjálvað eitt sindur millum ovastu hæddina og loftið, so kann tað loysa seg at fáa bjálvað ordiligt, áðrenn heysti og veturin koma aftur. Men hvussu nógv skalt tú bjálva, og hvat tilfar er frægast at brúka? Føroyskir timburmeistarar mæla altíð til at bjálva væl, tá bjálvað verður niður á loftið í húsum, sum hava opið tróður. Fyrr va...
Hví ikki bjálva loftið í summar?

Býrt tú í einum húsum, sum ikki eru bjálvað, ella bert bjálvað eitt sindur millum ovastu hæddina og loftið, so kann tað loysa seg at fáa bjálvað ordiligt, áðrenn heysti og veturin koma aftur. Men hvussu nógv skalt tú bjálva, og hvat tilfar er frægast at brúka?

Føroyskir timburmeistarar mæla altíð til at bjálva væl, tá bjálvað verður niður á loftið í húsum, sum hava opið tróður. Fyrr varð rátt til at hava minimum 200 mm, men tað er best at koma heilt upp ímóti 300 mm, verður hildið í dag. Summi fara heilt upp á 400 mm.

Ein góð loysn er at bjálva við vanligari bjálving, og so enda við tí, sum verður rópt takull. Eru sperrurnar 10 cm, so bjálvar tú við vanligari 100 mm bjálving niðri ímillum sperrurnar, og so leggur tú takull, sum er 180 mm, omaná. Samlað 280 mm, sum er passalagt. Eru sperrurnar hægri, bjálvar tú við tjúkri ull, sum fyllur hæddina niðri millum sperrurnar. Takull er serligt slag av bjálving, sum hevur pappír á einari síðu, sum skal venda upp, fyri at gjøstur ikki kemur niður í ullina.

Spyr á Timburdeildini hjá Bygma-Balslev, tá tú skalt bjálva. Vit vegleiða og viðmæla, og hava fleiri ymisk sløg av bjálving á goymslu.

Soppar í garðinum
Nógv ilskast inn á hundalond, tá tey veksa millum trø og runnar í garðinum, men tey eru fyri so vítt eitt tekin um, at garðurin hevur tað gott. Tað ber tó til at halda talinum á hundalondum og soppum niðri. Føroyskur gartnari hevur hesa frágreiðing og hesi ráð: ”Upprunin til mold er fyri stóran part lívrunnun vøkstur, sum tá hann doyr, verður umgjørdur til mold - samanber við sankutøð....
Soppar í garðinum

Nógv ilskast inn á hundalond, tá tey veksa millum trø og runnar í garðinum, men tey eru fyri so vítt eitt tekin um, at garðurin hevur tað gott. Tað ber tó til at halda talinum á hundalondum og soppum niðri. Føroyskur gartnari hevur hesa frágreiðing og hesi ráð:

”Upprunin til mold er fyri stóran part lívrunnun vøkstur, sum tá hann doyr, verður umgjørdur til mold - samanber við sankutøð. Tað er t.d. tað reyðmaðkurin livur av, at eta deytt plantutilfar og úr hinum endanum kemur mold. Reyðmaðkurin er tó bara ein partur av eini rúgvu av organismun, ið gera hetta arbeiðið. Ma. soppar. Hundalond eru fruktirnar av hesum soppum. Sopparnir eru allastaðni í moldini og ein náttúrligur partur av henni. Tá tú so leggur høggspønir (flis) á moldina, gerast gróðrarlíkindi hjá soppunum av tí besta, og so koma hundalondini. So tað er bara heilsutekin. Hinvegin, so brúkar henda niðurbrótingin av høggspønunum tøð úr moldini í kapping við planturnar, og tí skalt tú tí altíð tæða, tá tú koyrir høggspønir á, eisini við kálki, tí moldin súrgar í gongdini.”

Í Garðsbúðini hjá Bygma-Balslev hava vit bæði tøð og kálk, so spyr okkara gartnara, um tú ivast í hvussu tú skalt gera, ella hvussu nógv tú skal brúka.

Sápuspønir og eplamjøl taka plettin
Tá ljóst træ verður vigjørt við olju, verður tað myrkari. Og tað er alt í fínasta lagi, um mann væl at merkja vil hava, at træið skal gerast myrkari. Men hvat so, um tú missur nakrar dropar ella gott tað av olju úr eitt nú olivenoljufløskuni e.l. á eitt ljóst gólv ella á eina ljósa borðplátu úr træi? Eini góð ráð eru at blanda ein lítlan greyt av sápuspønum, eplamjøli og vatni. Legg gr...
Sápuspønir og eplamjøl  taka plettin

Tá ljóst træ verður vigjørt við olju, verður tað myrkari. Og tað er alt í fínasta lagi, um mann væl at merkja vil hava, at træið skal gerast myrkari. Men hvat so, um tú missur nakrar dropar ella gott tað av olju úr eitt nú olivenoljufløskuni e.l. á eitt ljóst gólv ella á eina ljósa borðplátu úr træi?

Eini góð ráð eru at blanda ein lítlan greyt av sápuspønum, eplamjøli og vatni. Legg greytin á oljuplettin í eitt samdøgur ella so. Tá hann er heilt turrur, kann hann sópast ella støvsúgvast burtur. Endurtak viðgerðina einar tvær - tríggjar ferðir, um oljupletturin ikki hvørvur fyrstuferð.

Tað keðiliga við hesi viðgerð er tó, at sum oftast verður tað staðið, har greyturin hevur ligið, eitt sindur ljósari enn restin av gólvinum ella borðplátuni. Men nógv halda, at tað er penari at hava ein ljósan plett á einum ljósum borði, enn ein myrkan plett á einum ljósum borði. Royn at vaska alt borðið ella gólvið við sápuspønum, so gerst tað javnari í litinum.

Turka úti og spar pening
Tað er bæði gott fyri umhvørvið og pengapungin at turka klæðir úti á snór í mun til í turkitrumlu. Tá tú brúkar vindin, heldur enn streymin í trumluni, fer minni co2 upp í luftina, tí stórir partar av føroyskum streymi verða sum kunnugt framleiddir í oljudrivnum motorum. Men hvussu nógvan pening sparir tú við at turka klæðini úti, í mun til at turka tey í turkitrumlu? Tað velst fyrst o...
Turka úti og spar pening

Tað er bæði gott fyri umhvørvið og pengapungin at turka klæðir úti á snór í mun til í turkitrumlu. Tá tú brúkar vindin, heldur enn streymin í trumluni, fer minni co2 upp í luftina, tí stórir partar av føroyskum streymi verða sum kunnugt framleiddir í oljudrivnum motorum.

Men hvussu nógvan pening sparir tú við at turka klæðini úti, í mun til at turka tey í turkitrumlu? Tað velst fyrst og fremst um, hvussu ofta tú turkar klæðir, og harnæst hvussu turkitrumlan er orkumerkt. Kanningar vísa, at ein familja við tveimum vaksnum og tveimum børnum, sum turka øll klæði síni í turkitrumlu, brúkar trumluna í miðal 172 ferðir um árið. Ein turkitrumla við orkumerkinum A brúkar 388 kilowatt-tímar til hesa uppgávu, og hetta kostar við dagsins streymprísi 585 krónur. Er talan um eina turkitrumlu, sum hevur orkumerki C, so kostar tað 1140,- krónur áliga at turka 172 maskinur.

Er tað so, at tú als ikki hevur tørv á turkitrumlu, tí tú kann hanga upp í t.d. einum kjallara, tá tað regnar, so sparir tú eisini íløguna í eina turkitrumlu. Men gevið gætur, at tá er neyðugt við góðari útlufting. At turka klæðir inni gevur eitt vánaligt inniklima.

Í Byggibúðini hjá Bygma-Balslev hava vit fleiri ymiskar loysnir upp á turkisnórar. Spyr starvsfólkið, sum fegin vegleiðir tær og vísir tær úrvalið.

Tá tú innrættar barnakamarið
Eitt gott barnakamar er fyrst og fremst eitt gott spælikamar, siga innanduraarkitektar. Eitt gott spælikamar skal vera eitt fríøki hjá barninum. Tað merkir, at barnið skal kunna spæla har leingi, og við allar møguligar leikur. Børn kunnu gott spæla okkurt, sum tekur fleiri dagar, og tá mugu foreldur ikki rudda ov skjótt upp – ella noyða børnini at rudda. Um børnini sova í kamari sínum,...
Tá tú innrættar barnakamarið

Eitt gott barnakamar er fyrst og fremst eitt gott spælikamar, siga innanduraarkitektar. Eitt gott spælikamar skal vera eitt fríøki hjá barninum. Tað merkir, at barnið skal kunna spæla har leingi, og við allar møguligar leikur. Børn kunnu gott spæla okkurt, sum tekur fleiri dagar, og tá mugu foreldur ikki rudda ov skjótt upp – ella noyða børnini at rudda.

Um børnini sova í kamari sínum, so skulu tey sjálvsagt hava eina góða song, men brúka heldur orku og pengar upp á at innrætta góð spæliøkir – pútur, stólar, borð at tekna á, teppir, hillar til leikur, sjónvarp, playstation (e.l.), kassar til dukkur, bilar o.l. eitt stórt heimskort, enn eina soviholu við alt ov nógvum nátt-lutum, sum barnið kortini ikki sær, tá tað svevur.

Nógv børn sova ikki í kamari sínum fyrr enn tey koma í skúlaaldur, ella kanska gott tað (sova hjá foreldrunum til tá), og tí kann tað eisini vera eitt hugskot, at hava eitt sovikamar til fleiri børn, um børnini eru tøtt. Hevur tú trý barnakømur og tvey børn, innrætta so eitt kamar við song til bæði børnini, og so eitt kamar í part til spælikamar. Børnini vilja elska tað.

Tað er ikki neyðugt at hava barnaklæðir í barnakømrunum fyrr enn børnini verða tannáringar.

Nógv tapet til barnakømur eru rættiliga litføgur og sprøklutt, men tað er als ikki neyðugt, tí leikurnar og tað, sum annars er inni í einum barnakamarið, er ofta bæði litfagurt og stuttligt á at líta. Vel tí ein neutralan, mildan lit til veggirnar í barnakamarinum.

Mála kanska ein vegg, ella ein stóran part av vegginum, við talvumáling, har børnini so kunnu tekna við kriti. Ella tapetsera eitt stórt heimskort ella annað myndevnið á ein vegg, ella ein part av honum. Mála veggirnar við lutfalsliga høgum glansi, tí so er lættari at vaska veggirnar. Minimum glans 10.

Í Byggibúðini hjá Bygma-Balslev hava vit eitt stórt úrval av máling í alskyns litum. Spyr okkum um ráð í sambandi við máling til barnakømur o.a.

Strúk merkið úr gólvinum
Ert tú so óheppin at missa okkurt hart niður á sápu- ella lútviðgjørda gólv títt, so merki kemur í, eru her eini góð ráð. Omaná merkið leggur tú eitt petti av vatti, sum skal vera líka stórt sum merkið í gólvinum. Stoyt vatn á vattið, og legg síðani eitt turt viskistykki omaná. Síðani skal strúkast við strúkujarni. Men ansa eftir, at vattið ikki tornar heilt. Tað skal vera eitt sindur ...
Strúk merkið úr gólvinum

Ert tú so óheppin at missa okkurt hart niður á sápu- ella lútviðgjørda gólv títt, so merki kemur í, eru her eini góð ráð.

Omaná merkið leggur tú eitt petti av vatti, sum skal vera líka stórt sum merkið í gólvinum. Stoyt vatn á vattið, og legg síðani eitt turt viskistykki omaná. Síðani skal strúkast við strúkujarni. Men ansa eftir, at vattið ikki tornar heilt. Tað skal vera eitt sindur av væti í vattinum alla tíðina. Hetta skuldi kunna bøtt um lutfalsliga stór merkir í gólvinum, men eru æðrarnar í trænum kvettar, ber ikki til at fáa tað heilt gott aftur á hendan hátt.

Hendan mannagongd kann ikki brúkast til lakkað gólv ella parkett gólv. Bert gólv, sum eru viðgjørd við sápu og/ella lúti. 

Mála vegg í tveimum litum
Tað snýr seg um skifti millum tveir ymsar litir. Tú skalt eitt nú hava hvítt loft og ljóst bláar veggir, men vil hava hvíta litin fimm sentimetrar ella longur niður á veggin uppi við loftið. Setir tú málaratape upp, er tað nærum heilt vist, at blái liturin rennur eitt sindur inn undir tapið. Tað gevur eina ójavna striku. Men tað ber til at fáa strikuna ella skiftið heilt beint. Tá tú h...
Mála vegg í tveimum litum

Tað snýr seg um skifti millum tveir ymsar litir. Tú skalt eitt nú hava hvítt loft og ljóst bláar veggir, men vil hava hvíta litin fimm sentimetrar ella longur niður á veggin uppi við loftið. Setir tú málaratape upp, er tað nærum heilt vist, at blái liturin rennur eitt sindur inn undir tapið. Tað gevur eina ójavna striku. Men tað ber til at fáa strikuna ella skiftið heilt beint.

Tá tú hevur málað loftið og nakrar sentimetrar niður á veggin, og tað er tornað, setur tú málara-tape upp, har tú vil hava yvirgangin. Men áðrenn tú málar ljóst blátt (um vit brúka dømið omanfyri), skalt tú mála hvítt inn yvir yvirgangin, omaná sjálvt málrartapið á vegginum. Tá so hvíta málingin er tornað, málar tú veggin við blaú málingini niðurímóti tapinum. Tá tú nú tekur tapið burtur, er yvirgangurin púra beinur.

Einasti vandin við hesum framfarðarhátti er, um tapið verður sitandi leingi á vegginum. Tá kann tað ríva máling við sær, tá tú tekur tað burt, Men um tú ikki bíðar ov leingi við at mála aðru ferð, so skuldi tað gingið.

Blátt UV tape (finnast eisini aðrir litir), sum er eitt sindur dýrari, er væl betur at brúka enn vanligt pappírs-tape.

Sami framfarðarháttur verður brúktur, um tú skalt hava tveir ella fleiri litir á eina flatu (vegg, innbúgv, o.l.), t.d. ein lit upp á hálvan veggin, og so ein annan tað, sum er eftir.

Vaska skógvar
Bygma Balslev prei: Tá skógvar byrja at lukta, er tað aloftast tí at teir ikki sleppa at torna ordiliga ímillum at teir verða brúktir. Tað tekur umleið 20 tímar at fáa einar skógvar ordiliga turrar, um teir standi heitt og turt inni í einari gong ella aðrastaðni í stovuhita. Tí er tað altíð gott at skifta ímilum í minsta lagi tvey pør av skóm, serliga um heystið og veturin, tá tað er v...
Vaska skógvar

Bygma Balslev prei: Tá skógvar byrja at lukta, er tað aloftast tí at teir ikki sleppa at torna ordiliga ímillum at teir verða brúktir. Tað tekur umleið 20 tímar at fáa einar skógvar ordiliga turrar, um teir standi heitt og turt inni í einari gong ella aðrastaðni í stovuhita.

Tí er tað altíð gott at skifta ímilum í minsta lagi tvey pør av skóm, serliga um heystið og veturin, tá tað er vátari í veðrinum. Summir skógvar kunnu ikki vaskast, men slíkir skógvar eru sum oftast heldur ikki av tí slagnum, sum tú brúkar dagliga. So at siga allir skógvar, sum eru bleytir, kunnu vaskast.

Eru skógvarnir byrjaðir at lukta, kanst tú gera hesa blanding:
½ litur av lunkaðum vatni
4 spísiskeiðir av sápuspønum
¼ dl av atamon
¼ dl av ediku 

Tú skalt brúka eina spann og eina sleiv at røra við. Stoyt alt tilfarið í spannina, og rør væl og virðiliga til alt er upployst í vatninum. Tak skósollarnar úr skógvunum og vaska teir væl í blandingini. Tú kanst brúka eina bust ella fingrarnar. Ger tað sama við skógvarnar. Lat sollar og skógvar torna hvør sær í stovuhita – IKKI á radiatori ella á oljufýring e.l. Legg sollarnar í aftur, og so er klárt at fara. Ofta byrja renniskógvar at lukta, tá teir verða nógv brúktir. Omanfyrinevnda viðgerð hóskar sera væl til renniskógvar.

Soleiðis goymir tú máling
Tað eru kanska fleiri, sum hava mála eitthvørt uttandura í summar, og nú hava eina hálva spann ella gott tað standandi, sum gjarna má halda til komandi summar. Men hvussu skal eitt málingablikk, ið er ásett, goymast? Málarameistarar viðmæla, at lokið á blikkinum fyri tað fyrsta skal vera tætt. Harafturat skal blikkið goymast, har tað ikki er vandi fyri frost. So tað er um at seta loki...
Soleiðis goymir tú máling

Tað eru kanska fleiri, sum hava mála eitthvørt uttandura í summar, og nú hava eina hálva spann ella gott tað standandi, sum gjarna má halda til komandi summar. Men hvussu skal eitt málingablikk, ið er ásett, goymast?

Málarameistarar viðmæla, at lokið á blikkinum fyri tað fyrsta skal vera tætt. Harafturat skal blikkið goymast, har tað ikki er vandi fyri frost.

So tað er um at seta lokið ordiliga fast, og heldur tú at tað ikki bindur ordiliga, kanst tú klistra eitt sindur av límbandi á kantin, har lok møtir spann.

Tað ber eisini til at venda blikkinum á høvdið, tá tú setur tað frá tær. Á tann hátt steingir málingin luftina úti.

Og minst altso til, at máling ikki má standa í einum køldum kjallara, ella einum hjalli, har vetrarfrost sleppur til.

Brúka allar radiatorarnar og spar pening
Tey, sum hava radiatorar, oljufýr og termostatar, kunnu við at brúka allar radiatorarnar í húsinum, spara eitt sindur av olju, og harvið pengum. Tað er serliga í rúmum við fleiri radiatorum, at tú skalt hugsa um, at flatan á fleiri radiatorum hitar javnari enn flatan á bara einum radiatori, sum er brennandi heitur. Fyri at hita eitt størri rúm við til dømis trimum radiatorum upp til 20...
Brúka allar radiatorarnar og spar pening

Tey, sum hava radiatorar, oljufýr og termostatar, kunnu við at brúka allar radiatorarnar í húsinum, spara eitt sindur av olju, og harvið pengum.

Tað er serliga í rúmum við fleiri radiatorum, at tú skalt hugsa um, at flatan á fleiri radiatorum hitar javnari enn flatan á bara einum radiatori, sum er brennandi heitur. Fyri at hita eitt størri rúm við til dømis trimum radiatorum upp til 20 stig, krevst minni orka, enn um tú vilt hita sama rúmið upp til 20 stig við einum radiatori.

Í rúmum við einum radiatori (og øðrum rúmum við), kanst tú hugsa um at rúmini ikki skulu blíva alt ov køld. Tá tú luftar út, skalt tú sløkkja radiatorin, men um veturin, tá tað er kalt, er annars best at hava radiatorin eitt sindur fløvan alla tíðina. Sløkkir tú heilt um dagin, so gerast rúmini ofta somikið køld, at tú brúkar lutfalsliga meiri olju til at hita rúmið upp aftur, tá tit koma heim seint seinnapartin, og so er einki vunnið.

Er tað so, at ein termostatur hevur verið sløktur alt summarið, so kann hann hava sett seg fastan. Snara tí termostatinum heilt upp á tað hægsta, og so niður aftur, nú tú byrjar at brúka hann aftur.

Tað finnast sum kunnugt aðrar skipanir enn radiatorar, oljufýr og termostatar, men fyri flestu hitaskipanir er tað galdandi, at javnur hiti frá størri yvirflatu (t.d. einum heitum gólvi) er meiri orkusparandi enn ein lítil kompakt hitakelda.

Nú heystfjøllini verða gingin
Í hesum døgum verða fjøllini gingin, og tó at vit í Føroyum hava nøkur alment góðkend sláturstøð, verður ein stórur partur av seyðinum framvegis flettur við hús. Og hesin siður hevur verið umrøddur við jøvnum millumbilum. Tað eru tey, sum halda, at tað ikki átti at verið loyvt at flett heima, tí vandin fyri sjúku er størri har enn á einum góðkendum virki, og so eru tað tey, sum vísa á t...
Nú heystfjøllini verða gingin

Í hesum døgum verða fjøllini gingin, og tó at vit í Føroyum hava nøkur alment góðkend sláturstøð, verður ein stórur partur av seyðinum framvegis flettur við hús. Og hesin siður hevur verið umrøddur við jøvnum millumbilum. Tað eru tey, sum halda, at tað ikki átti at verið loyvt at flett heima, tí vandin fyri sjúku er størri har enn á einum góðkendum virki, og so eru tað tey, sum vísa á týdningarmikla mentanarsamleikan, sum heimaslakt er fyri okkum føroyingar.

Fyri nøkrum árum síðani skrivaði táverandi redaktørurin á heimasíðuni Grams hesi orð um tað at fletta við hús: ”Eingin ivingur um at nógv mentanar- og familju-virði eru í hesum at fletta sín egna seyð, fáa hann til høldar, gera rullipylsu, kjøtpylsu og skinsakjøt og ræsa og turka. Her liggur so ein stór ábyrgd hjá eldru ættarliðunum at læra frá sær og hjá yngru ættarliðunum at geva hesum ans í øllum meldrinum av tilboðum, ið ungdóminum í dag annars stendur í boði.”

Eftir at hava víst á týdningin av m.a. reinføri og tí serstaka í at turka og ræsa sín egna mat, endaði redaktørurin Mortan í Hamrabyrgi grein sína soleiðis: ”At virða tey sum løgdu lunnar undir okkara matmentan og samstundis framhaldandi vera framsøkin, er ein spurningur um afturhald og nýhugsan. Tað er ein spurningur um javnvág at og duga at varðveita tað av tí gamla, ið er vert at halda fast um, og so ikki ræðast at menna og dagføra matmentanina til okkara tíð, ið er eyðkend við vitan og tøkni.”

Góð ráð
Fyri at tryggja sær, at slaktið verður so reint og gott sum gjørligt, hevur Umhvørvisstovan savnað nøkur góð um tað at fletta. Og tað snýr seg í flestu færum um reinføri. Ráðini eru hesi:

1. Alt, sum kemur at kjøtinum, skal vera reint og so frítt fyri sjúkuelvandi bakteriur, sum gjørligt. Húsdjór og annar fenaður, fiskur, grind ella líknandi má ikki koma at kjøtinum. Tað ræður um, at kjøtið verður viðgjørt á ein slíkan hátt, at sjúkuelvandi bakteriurnar ikki koma at og nørast. Tí má eisini ansast væl eftir, tá ið kjøtið verður hongt upp.

2. Flettarar og hjálparfólk eiga eisini at vanda sær um tað persónliga reinføri, vera í reinum arbeiðsbúna og tíðum vaska sær um hendurnar. Ur, ringar skulu takast av. Hevur tú sár, eigur tú at verða í eingangshandska.

3. Øll útgerð, sosum knívar og íløt, eigur at verða væl reingjørd, áðrenn byrjað verður at fletta, og haldast rein ígjøgnum dagin. Knívaskoldarar eru vælegnaðir at halda knívar reinar við.

4. Undir flettingini skal ansast eftir, at kjøtið ikki verður dálkað av gori, ull og skarni. Krovið eigur at verða hongt í hjallin, sum skjótast, so tað kólnar. Luft skal sleppa væl at tí. Kjøt skal goymast kalt og eigur ikki at verða hongt upp at turka ta tíðina, tá ið tað er lýtt í veðrinum.

5. Yvirhøvur eigur matur, sum ikki luktar ella sær út, sum hann skal, at verða burturbeindur. Sjúkur seyður skal ikki nýtast til matna. Tosa við djóralæknan.

6. Frárátt verður fólki at eta merg og heila

Meira pláss
Eini vanlig sethús eru ikki so stór í dag, sum tey vóru fyri eini 30 árum síðani. Nógv eru farin aftur til eina stødd, sum hóskar til familjuna og eisini verður hugsað um, at tað kostar nógv at hita eini hús, har bert helvtin av rúmunum verða brúkt. Tað merkir eisini, at tað kann vera gott at innrætta húsini hjá sær, so rúmini ikki tykjast alt ov trong. Her eru nøkur ráð til tín, sum vi...
Meira pláss

Eini vanlig sethús eru ikki so stór í dag, sum tey vóru fyri eini 30 árum síðani. Nógv eru farin aftur til eina stødd, sum hóskar til familjuna og eisini verður hugsað um, at tað kostar nógv at hita eini hús, har bert helvtin av rúmunum verða brúkt. Tað merkir eisini, at tað kann vera gott at innrætta húsini hjá sær, so rúmini ikki tykjast alt ov trong. Her eru nøkur ráð til tín, sum vil hava tey smærru rúmini at tykjast størri.

Royn at innrætta við so fáum hurðum sum gjørligt, og brúka skjótihurðar, har hurðar eru neyðugar. Tey flestu vilja hava hurðar á wc, og kanska nøkur sovikømur, men her kunnu skjótihurðar eisini brúkast.

Er køkurin lítil, so kann hann tykjast størri, um køksskápini ikki hava hurðar. Hetta krevur so hinvegin, at alt er skipað væl og pent í hurðaleysu skápunum.

Stórir møblar (sofur, spísiborð o.l.) kunnu setast upp við vegginum, so tú fært meira gólvpláss miðskeiðis í rúminum.

Ansa eftir við myrkum gardinum. Vel nakrar ljósar og lættar í einum lítlum rúmi.

Risastórir hátalarar mugu lúta. Inn við smáum fylgisveina-hátalarum, ella einum snøggum anleggi til tín iPod ella annan mp3-spælara.

Ljós er týdningarmikið, men tað ber ikki til at hava alt ov stórar lampur í einum lítlum rúmi. Vel tí onkrar lítlar lampur, sum lýsa væl.

Og so klassikarin: Spegl á vegginum gera, at rúmið tykist størri.

Lættari at leggja stórar flísar javnt
 Kunnu stórar flísar leggjast púra javnt onnurhvør inn á helvtina (forbandt), ella inn á fjórðingin á hinari flísini (hálvforbandt)? ”Nei, tað kunnu tær ikki, tí har hendur altíð ein hæddarmunur, tá tú arbeiðir við stórum flísum, og hann er serliga sjónligur, tá arbeitt verður við smalari fugu”, eru tað óivað nógv sum hugsa.  Hesin trupulleiki er nú loystur. Við RLS nevilerings-skapanini, ber ...

undefined 
Kunnu stórar flísar leggjast púra javnt onnurhvør inn á helvtina (forbandt), ella inn á fjórðingin á hinari flísini (hálvforbandt)? ”Nei, tað kunnu tær ikki, tí har hendur altíð ein hæddarmunur, tá tú arbeiðir við stórum flísum, og hann er serliga sjónligur, tá arbeitt verður við smalari fugu”, eru tað óivað nógv sum hugsa. 

Hesin trupulleiki er nú loystur. Við RLS nevilerings-skapanini, ber til at fáa flísarnar at liggja púra javnar. Skipanin kann brúkast til allar støddir á flísum, bæði á gólvi og veggi, og hon er løtt at brúka. Hon bindur so at siga flísarnar saman, so tær eru púra javnar.

Fyrimunirnir við jøvnum flísum eru fleiri. Fyrst og fremst, so er tað vakrari. Serliga tá ljósið fellur á flísarnar, sæst hæddarmunurin væl. Og so er tað er eisini lættari at halda javnar flísar javnt reinar. Nógvar flísar verða vaskaðar við maskinu, og um flísarnar ikki eru javnar, so vaskar maskinan harðari á ávísum støðum, og hesi støð slítast skjótari, ella fáa litmun, tí tað hægsta øki verður betur vaskað. 

Kundi tú hugsað tær at hoyrt meira um RLS-skipanina, so kom ein túr í Gólvdeildina í Bygma Balslev ella ring 34 50 00 og bið um Gólvdeildina.

Sí video her

Hvítleykur drepur blaðlús
Tað snýr seg um at fara væl við náttúruni, og í tí sambandi er tað eitt gott hugskot ikki at brúka ov nógv evnafrøðilig ella kemisk evnir í húsarhaldinum. Her eru eini ráð til tey, sum plágast av blaðlús, og ikki vilja blaka plantuna burtur. Pressa nakrar pungar av hvítleyki niður í ein litur av vatni. Rør og lat standa og trekkja í eitt samdøgur. Sálda hvítleykin frá vatninum, og stoy...
Hvítleykur drepur blaðlús

Tað snýr seg um at fara væl við náttúruni, og í tí sambandi er tað eitt gott hugskot ikki at brúka ov nógv evnafrøðilig ella kemisk evnir í húsarhaldinum. Her eru eini ráð til tey, sum plágast av blaðlús, og ikki vilja blaka plantuna burtur.

Pressa nakrar pungar av hvítleyki niður í ein litur av vatni. Rør og lat standa og trekkja í eitt samdøgur. Sálda hvítleykin frá vatninum, og stoyt vatnið í ein sirmara (forstøvara). Sproyta hvítleyksvatnið á vøksturin, sum hevur lús. Um lýsnar ikki doyggja, royn so aftur 14 dagar seinni.

Byggibúðin hjá Bygma Balslev hevur fleiri sløg av sirmarum á goymslu.

Hvussu nógvar fermetrar er loftið?
Í Føroyum eru nógv hús, sum hava skákveggir á loftinum, og tá loftið er innrættað, er spurningurin, hvussu nógvir fermetrar eru av gólvvídd, um tað skalt upplýsast í sambandi við eitt nú sølu ella trygging. Tað finnast reglur fyri, hvussu tú skalt rokna gólvvíddina í slíkum rúmi, og tær eru rættiliga einfaldar. Tú skal bara máta 1,5 metur frá gólv upp undir loft. Tað sum er undir hálva...
Hvussu nógvar fermetrar er loftið?

Í Føroyum eru nógv hús, sum hava skákveggir á loftinum, og tá loftið er innrættað, er spurningurin, hvussu nógvir fermetrar eru av gólvvídd, um tað skalt upplýsast í sambandi við eitt nú sølu ella trygging.

Tað finnast reglur fyri, hvussu tú skalt rokna gólvvíddina í slíkum rúmi, og tær eru rættiliga einfaldar. Tú skal bara máta 1,5 metur frá gólv upp undir loft. Tað sum er undir hálvan annan metur, telur ikki við í samlaðu gólvvíddini í húsunum. Tú skalt minnast til, at har kvistur er, telur gólvvíddin fult, tí har er (í flestu førum) hægri enn 1,5 metur uppundir loft.

Lufta út livandi ljós
Stearinljós eru hugnalig, og geva harafturat hita. Men tey eru ikki altíð so góð fyri innandura umhvørvið. Tað er tí umráðandi at lufta út, hvørja ferð tú hevur havt eld í teimum. Tað er eingin orsøk at gevast við at brenna stearinljós, men tey kunnu í summum førum geva so mikið av sóti frá sær, at støðan minnir um passivan sigarettroyk. Tað eru tær sonevndu aerosolurnar, sum dálka luftina, og...
Lufta út livandi ljós

Stearinljós eru hugnalig, og geva harafturat hita. Men tey eru ikki altíð so góð fyri innandura umhvørvið. Tað er tí umráðandi at lufta út, hvørja ferð tú hevur havt eld í teimum.

Tað er eingin orsøk at gevast við at brenna stearinljós, men tey kunnu í summum førum geva so mikið av sóti frá sær, at støðan minnir um passivan sigarettroyk. Tað eru tær sonevndu aerosolurnar, sum dálka luftina, og tær skulu tí luftast út, tá ljósini verða sløkt.

Serfrøðingar mæla tí fólki til ikki at brenna alt ov nógv stearinljós, og harafturat at keypa tey reinastu av slagnum. Tað er eisini neyðugt at lufta betur út, um tú býrt í einum nýggjum serliga tøttum húsum.